Viêm âm đạo do nấm: Nỗi lo lắng của 75% phụ nữ hiện nay

Nấm âm đạo là một trong những bệnh lý phụ khoa phổ biến,  có đến 75% chị em phụ nữ bị mắc viêm âm đạo do nấm do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên. Cùng tìm hiểu các nguyên nhân gây nấm âm đạo để có thể ngăn ngừa bệnh hiệu quả.

1. Nấm âm đạo là bệnh gì?

Đây là bệnh thường gặp ở phụ nữ và nguyên nhân là do một loại nấm âm đạo có tên Candida Albicans gây ra. Trong điều kiện bình thường, Candida tồn tại trong môi trường ở dạng bào tử nhưng không gây bệnh. Chỉ khi gặp điều kiện thuận lợi như thời tiết nóng ẩm hoặc có nguyên nhân nào đó gây mất cân bằng môi trường âm đạo, nấm mới phát triển và gây bệnh.

Candida là một loại nấm men có hình bầu dục hoặc hình tròn, kích thước nấm nhỏ khoảng 2-5 μm, thường sống hoại sinh trong đường tiêu hóa của người, động vật và ở âm đạo… với khoảng 30% ở miệng,17% ở phế quản, 38% ở ruột, 39% ở âm đạo…

Nấm Candida âm đạo có thể phát triển và gây bệnh ở bất cứ đâu trên cơ thể con người nhưng thường gặp chủ yếu ở da và niêm mạc. Niêm mạc ở âm hộ, âm đạo của chị em là nơi có điều kiện thuận lợi cho nấm Candida dễ dàng ký sinh tại chỗ phát triển và gây bệnh.

2. Triệu chứng của nhiễm nấm âm đạo

Những biểu hiện khi bị nấm âm đạo rất dễ bị nhầm với các căn bệnh phụ khoa khác với các dấu hiệu:

• Sưng đỏ, nóng rát, ngứa âm đạo
• Đau rát khi đi tiểu, đau rát khi quan hệ
• Dịch âm đạo tiết nhiều gây ngứa ngáy, khó chịu gia tăng vào ban đêm
• Nếu khám phụ khoa sẽ thấy niêm mạc âm đạo âm hộ bị viêm đỏ, có mảng màu trắng và dịch tiết ra như sữa đông
• Trong trường hợp nấm ở âm đạo mức độ nặng có thể khiến sưng tấy âm đạo, ảnh hưởng cả phần môi âm đạo, nặng hơn nữa có thể lây lan ra phần bẹn và đùi.

3. Nguyên nhân gây nhiễm nấm âm đạo

• Chị em dùng thuốc kháng sinh liều cao, lạm dụng thuốc kháng sinh có nguy cơ cao bị nhiễm nấm âm đạo. Nguyên nhân là do các loại thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh nhưng lại diệt luôn cả vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên ở âm đạo, tạo điều kiện cho nấm men hoạt động mạnh và gây viêm.
• Chị em mắc bệnh tiểu đường nếu không được kiểm soát tốt thì sự gia tăng lượng đường trong màng nhầy (lớp lót ẩm) của âm đạo có thể tạo ra một nơi cho nấm men phát triển.
• Chị em có miễn dịch thấp như đang sử dụng liệu pháp corticosteroid hoặc nhiễm các bệnh truyền nhiễm, HIV/AIDS… có nhiều khả năng bị nhiễm nấm hơn.
• Những chị em có nồng độ estrogen cao như đang mang thai, chị em dùng thuốc tránh thai estrogen liều cao hoặc liệu pháp hormone estrogen… có thể làm giảm sức đề kháng, gây mất cân bằng độ pH âm đạo, khiến khuẩn nấm có cơ hội phát triển và tấn công âm đạo.
• Phụ nữ mang thai
• Chị em vệ sinh vùng kín không sạch sẽ, mặc quần lót ẩm ướt hay nguồn nước bị ô nhiễm… đều vô tình tạo điều kiện để vi khuẩn xâm nhập. Ngoài ra thói quen thụt rửa vùng kín, dùng dung dịch vệ sinh có thành phần hóa học, chứa chất tẩy rửa mạnh khiến môi trường âm đạo mất cân bằng cũng tạo điều kiện để nấm phát triển.
• Nếu chị em mặc đồ lót quá chật, không thay giặt thường xuyên… cũng có thể là nguyên nhân cho nấm hình thành, phát triển mạnh. 
• Chị em nên chọn dùng băng vệ sinh có chất lượng, đảm bảo giữ bề mặt khô thoáng và thấm hút tốt. Nên nếu chị em không chọn băng vệ sinh tốt và thay băng vệ sinh định kỳ 4 tiếng/lần vào kỳ kinh nguyệt sẽ khiến nấm có điều kiện phát triển. 

4. Vì sao nấm âm đạo lại hay tái phát?

Có một số nguyên nhân khiến nấm âm đạo hay tái phát mà chị em thường không để ý như:

• Tuy là bệnh của chị em nhưng muốn điều trị khỏi bệnh hoàn toàn thì không chỉ điều trị cho chị em mà còn phải điều trị cả người chồng hay bạn tình. Đó là 1 trong những nguyên nhân mà nấm âm đạo hay tái phát.
• Còn phải kể đến nguyên nhân là do chị em thường chủ quan, không làm đúng theo lời dặn của bác sĩ trong vệ sinh cá nhân như giặt riêng đồ lót bằng xà phòng, phơi khô ngoài nắng to trước khi mặc để tránh nhiễm nấm từ những đồ lót mặc lần trước.
• Hoặc chị em không thực hiện đúng chỉ dẫn là khám lại khi dùng hết thuốc để biết đã khỏi hẳn chưa hay có cần dùng thêm thuốc… nên có thể điều trị rồi mà chưa dứt điểm sạch nấm.
• Hay có một số chị em khi thấy ngứa ngáy khó chịu vùng kín nên tự ý mua thuốc về đặt, không khỏi được nấm mà còn tăng nguy cơ kháng thuốc, tái phát cao.
• Một nguyên nhân gây nấm âm đạo hay tái phát nữa là do các bào tử nấm sống rất dai có thể còn dư lại trên quần áo… nên nếu không giặt sạch, phơi dưới nắng to … thì không loại bỏ hết được.

5. Phương pháp điều trị nhiễm nấm âm đạo

Trong điều trị nấm âm đạo, bác sĩ thường chỉ định dùng thuốc đặt, thuốc uống hay kem bôi, tùy thuộc vào tình trạng bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định dùn loại nào.

5.1. Thuốc đặt

Thuốc đặt viêm âm đạo thường được chỉ định dùng trong vòng 3 – 7 ngày để cải thiện tình trạng viêm. Thuốc kháng nấm có thể ở dạng kem, dạng thuốc mỡ hoặc dạng viên đặt.

5.2. Thuốc uống

Bác sĩ có thể kê đơn một liều thuốc kháng nấm âm đạo đường uống. Liều uống sẽ dài ngắn tùy thuộc vào tình trạng của bệnh. Chị em đang mang thai không nên sử dụng thuốc kháng nấm đường uống liều cao.

5.3. Hỗ trợ điều trị nấm âm đạo

Để có thể hạn chế, cải thiện nhược điểm khi dùng thuốc tây điều trị nấm âm đạo và hỗ trợ quá trình điều trị thêm hiệu quả thì chị em nên sử dụng thêm viên uống có chứa các kháng sinh thực vật như Trinh nữ hoàng cung, Hoàng bá, Khổ sâm, Diếp cá và Dây ký ninh sẽ giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh, giữ nguyên lợi khuẩn để không làm thay đổi môi trường âm đạo. Immune Gamma trong viên uống được chiết xuất từ thành vách tế bào có lợi sẽ giúp tăng sức đề kháng vùng kín, ngăn không cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển gây bệnh. Chị em có thể sử dụng viên uống này song song với đơn thuốc của bác sĩ, hỗ trợ điều trị, ngăn không cho nấm âm đạo tái phát.

6. Ngăn ngừa nhiễm nấm âm đạo bằng cách nào?

Phòng ngừa bệnh nấm âm đạo và các tác hại do nấm gây ra, chị em nên chú ý:

• Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ. rửa vùng kín bằng nước ấm hoặc dung dịch vệ sinh có tính kiềm nhẹ, sau đó lau khô.
• Nên lau vùng kín từ phía trước về phía sau, không được lau từ hậu môn về phía trước sẽ khiến vi khuẩn từ hậu môn lan sang âm đạo gây viêm nhiễm, nấm âm đạo.
• Không lạm dụng các chất tẩy rửa, dung dịch vệ sinh, nước hoa vùng kín sẽ gây mất cân bằng môi trường âm đạo.
• Nên thay băng vệ sinh 4 tiếng/lần trong kỳ kinh nguyệt.
• Nên chọn mặc quần lót có chất liệu thoáng mát, mềm mại để tránh cho vùng kín bị nóng bí gây viêm nhiễm.
• Nên quan hệ tình dục an toàn, rửa vùng kín trước và sau khi quan hệ để tránh lây lan qua đường tình dục.
• Nên khám phụ khoa định kỳ 6 tháng/lần để kịp thời phát hiện ra bệnh và điều trị ngay.
• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đầy đủ để tăng cường sức đề kháng và khả năng miễn dịch cho cơ thể, tránh viêm âm đạo do nấm gây ra.