Tổng hợp các bài thuốc Đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh

Chị em tiền mãn kinh có thể tham khảo các bài thuốc Đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh dưới đây và tùy vào tình trạng của mình mà chọn bài thuốc phù hợp. Đây là cách đã được nhiều chị em tiền mãn kinh áp dụng hiệu quả, an toàn để cải thiện các triệu chứng, thay đổi cả sức khỏe lẫn tâm sinh lý ở giai đoạn nhạy cảm này.

1. Quan niệm Đông y về thời kỳ tiền mãn kinh ở phụ nữ

1.1. Nguyên nhân tiền mãn kinh ở phụ nữ theo Đông Y

Theo Đông y, phụ nữ khi ở độ tuổi ngoài 40 thì các chức năng lục phủ ngũ tạng đều bị suy khí, đặc biệt nhất là sự suy khí của tạng thận. Thận khí suy chủ yếu là tinh huyết suy gây ra khiến cơ thể chị em bị mất cân bằng âm – dương, gây ảnh hưởng đến sự hoạt động bình thường của các tạng phủ khác nên dẫn đến thời kỳ tiền mãn kinh với các triệu chứng như kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, giảm ham muốn, khô hạn, mất ngủ, đổ mồ hôi, tính tình thay đổi, dễ cáu gắt… Bên cạnh đó việc chị em sinh nở, công việc căng thẳng, bận rộn… cũng tác động làm độ tuổi tiền mãn kinh của phụ nữ có thể diễn ra sớm hơn hoặc muộn hơn.

1.2. Tiền mãn kinh theo các thể trong Đông y học

Tiền mãn kinh theo Đông y chia thành các loại: Thận Âm Hư và Thận Dương Hư. Trong đó thận dương hư là tình trạng thận khí suy yếu lại kinh sợ quá hoặc sinh hoạt tình dục không điều độ, từ đó làm tổn thương thận khí, mệnh môn hoả suy, tạng phủ không được nuôi dưỡng gây hiện tượng tiền mãn kinh. Còn thận âm hư là do cơ thể vốn bị âm hư, huyết thiếu, trước và sau khi mãn kinh thiên quý sắp cạn, tinh huyết suy lại kèm thêm suy nghĩ, mất ngủ. Phần âm và doanh bị tổn thương hoặc do sinh hoạt tình dục không điều độ, tinh huyết bị hao tổn hoặc do bệnh lý gây mất máu nhiều, thận âm hư yếu, tạng phủ không được nuôi dưỡng làm xuất hiện thời kỳ tiền mãn kinh.

2. Một số bài thuốc đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh hiệu quả nhất

2.1. Thuốc đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh bị mất ngủ

• Nguyên liệu: Chem chép khô: 100g; Thịt nạc heo: 100g; Tóc tiên: 25g; Muối
• Cách làm: Chị em cho tất cả nguyên liệu trên vào một nồi nước, sau đó đun sôi với lửa nhỏ trong liên tục 1 giờ. Sau đó dùng bài thuốc đông y chữa mãn kinh này như một món ăn bình thường.

2.2. Bài thuốc đông y chữa mãn kinh – tiền mãn kinh bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm

• Nguyên liệu: Phù tiểu mạch: 30g; Đại táo: khoảng 10 quả; Cam thảo: 10g
• Cách làm: Sau khi rửa sạch các nguyên liệu thì cho vào nồi, thêm khoảng 2 chén nước, đun cạn đến khi còn khoảng 1 chén nhỏ thì tắt bếp. Chị em uống mỗi ngày trong vòng 1 tháng sẽ giúp cải thiện tình trạng bốc hỏa cũng như đổ mồ hôi đêm.

2.3. Đông Y chữa mãn kinh – tiền mãn kinh với chứng hoa mắt, chóng mặt

• Nguyên liệu: Cam cúc hoa: 12g; Kỷ tử: 14g
• Cách làm: Chị em cho cả 2 vị thuốc vào cốc, rồi thêm một lượng nước sôi vừa đủ, đợi khoảng 15 – 20 phút thì dùng để uống. Các triệu chứng hoa mắt, đau đầu và chóng mặt sẽ được cải thiện hiệu quả.

2.4. Đông Y điều trị chứng hay quên của phụ nữ tiền mãn kinh

• Nguyên liệu: Sữa tươi: 200ml; Trứng cút: 2 quả; Đường trắng
• Cách làm: Chị em đun sôi sữa tươi, sau đó thêm trứng cút và quấy đều, nêm thêm đường trắng đến khi vừa miệng. Thực hiện 1 lần/ngày và trong 20 ngày liên tục, chị em sẽ cảm thấy minh mẫn, tăng khả năng tập trung.

3. Các bài thuốc Đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh theo thể bệnh

3.1. Thuốc Đông cho phụ nữ tiền kinh bị thể âm hư nội nhiệt

Triệu chứng thường gặp là kinh nguyệt thường đến sớm với lượng máu ít hoặc đến trễ với lượng máu nhiều hay có thể dừng kinh đột ngột. Bên cạnh đó chị em còn thấy hoa mắt và chóng mặt, người nóng bừng nhiều mồ hôi. Miệng khô dù uống nhiều nước, có thể táo bón.

• Nguyên liệu: Sinh địa, thục địa, đơn bì, phục linh, trạch tả, hoàng bá, tri mẫu, địa cốt bì, sơn thù nhục, sinh long cốt, sinh mẫu địa.
• Cách làm: Mỗi ngày sắc 1 thang, uống đều đặn trong khoảng 1 – 2 tháng.

3.2. Thuốc Đông cho phụ nữ tiền kinh bị thể âm hư can vượng

Triệu chứng thường thấy là chị em bị rối loạn kinh nguyệt và dễ cáu gắt, tính nóng nảy, cảm thấy bứt rứt và khó chịu trong người. Chân tay tê hoặc run, có cảm giác kiến bò trên toàn cơ thể. Chị em có thể thấy đau đầu và chóng mặt, đau tức vùng ngực sườn.

Nguyên liệu: Sinh địa, hoài sơn, sơn thù, đơn bì, bạch linh, trạch tả, kỷ tử, hạ khô thảo, cúc hoa, sao dấm, câu đằng, bạch thược.

3.3. Thuốc Đông y trị tiền mãn kinh do tâm thận bất giao

Triệu chứng thường gặp với thể bệnh này có: ra mồ hôi kèm với rối loạn kinh nguyệt, mất ngủ, hay quên, luôn trong trạng thái hồi hộp và căng thẳng, không tập trung, nhạy cảm và dễ buồn vu vơ.

Nguyên liệu: Sinh địa, phục thần, thục địa đơn bì, bạch linh, bạch thược, mạch môn, thạch xương bồ, ngũ vị tử, hoàng liên, viễn trí, cam thảo, táo nhân, đại táo.

3.4. Thuốc Đông cho phụ nữ tiền kinh bị thể thận dương hư

Thể thận dương hư sẽ thấy các dấu hiệu như kinh nguyệt không đều hoặc ra nhiều hơn bình thường, có thể đến sớm so với kỳ kinh trước. Chân tay lạnh, cơ thể mập mạp. Quan sát thấy lưỡi màu nhợt.

Nguyên liệu: Thục địa, hoài sơn, đơn bì, sơn thù, bạch linh, phụ tử, trạch tả, quế nhục. Nếu thấy mệt mỏi, chị em có thể dùng thêm gia đẳng sâm và bạch truật. Nếu mất ngủ và ngủ ít thì dùng thêm gia táo nhân, bá tử nhân. Với tình trạng kinh nguyệt kéo dài nhiều ngày thì nên uống thêm tam thất dạng bột hòa với nước thuốc.

3.5. Thuốc Đông y trị tiền mãn kinh do huyết ứ đàm trệ

Chị em có thể thấy tăng cân, tăng cân không rõ lý do, mệt mỏi, cơ thể nặng nề và bứt rứt, tay chân tê dại. Đau ngực và nặng đầu, thường cảm thấy hồi hộp, mất ngủ kéo dài.

Nguyên liệu: Đương quy, sinh địa, đào nhân, xích thược, sài hồ, ngưu tất, bạch linh, hồng hoa, xuyên khung, sơn tra, chỉ xác, trúc nhự, trần bì, cam thảo, hoàng kỳ.

3.6. Thuốc Đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh bị thể can kinh uất nhiệt (gan)

Triệu chứng có thể thấy là kinh nguyệt tới sớm, người mệt mỏi, tinh thần căng thẳng, mất ngủ, tim hồi hộp, ra mồ hôi trộm, bứt rứt, sắc mặt xanh vàng, gò má hồng, bị chóng mặt, đau tức vùng hông sườn, miệng khô đắng.

• Nguyên liệu: Bạch thược tẩm rượu; đương quy; bạch truật: mỗi vị 12g đem sao thơm; Sài hồ, phục linh: mỗi vị 12g; Chi tử, mẫu đơn bì: mỗi vị 10g; Lá bạc hà tươi: 8g; Cam thảo chích: 4 – 6 g; Gừng tươi: 2 lát
• Cách làm: Cho tất cả vị thuốc vào ấm, đổ 750ml nước lọc rồi tiến hành sắc thuốc. Đun trên lửa to đến khi sôi thì hạ nhỏ lửa và tiếp tục đun đến khi còn khoảng 300ml nước thuốc thì tắt bếp. Chia thành 2 lần uống và nên uống trước bữa ăn 15 – 20 phút, uống khi còn ấm.

3.7. Thuốc Đông y cho phụ nữ tiền mãn kinh bị thể Tâm tỳ lưỡng hư (tim và lá lách)

Quy tỳ thang gồm các nguyên liệu:

• Hoàng kỳ, bạch truật, đảng sâm, toan táo nhân sao (táo nhân đem sao thơm), long nhãn, phục thần: mỗi vị 12g.
• Cam thảo chích: 4g
• Viễn chí: 4 – 6 g
• Đương quy 8 – 12g
• Đại táo: 3 quả

Cách sắc thuốc và cách dùng như bài thuốc thể can kinh uất nhiệt.

Lưu ý:

Theo Đông y, chị em tiền mãn kinh bị suy giảm chức năng thận tạng, khí huyết suy khiến gây mất cân bằng âm – dương, làm ảnh hưởng đến hoạt động của các tạng phủ nên việc điều trị tiền mãn kinh bằng Đông Y cần kết hợp cả các bài thuốc và các phương pháp không dùng thuốc như xoa bóp dưỡng sinh, suy nghĩ tích cực, giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ… để có kết quả tốt nhất. Dù có triệu chứng tiền mãn kinh gì hay áp dụng cách điều trị nào thì chị em cũng cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, tập luyện thể thao, thói quen sinh hoạt… để cải thiện các triệu chứng tiền mãn kinh.

3. Giải pháp cho phụ nữ tiền mãn kinh, mãn kinh an toàn, hiệu quả từ thảo dược

Tiền mãn kinh theo Tây y là do sự suy giảm nội tiết tố nữ gây nên các triệu chứng như kinh nguyệt không đều, bốc hỏa, khô hạn, giảm ham muốn và sinh lý nữ, đổ mồ hôi, lão hóa da sớm, mất ngủ, khó ngủ… làm ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, sắc đẹp và tuổi xuân của chị em. Ngoài các bài thuốc Đông y thì chị em có thể chọn cách bổ sung nội tiết tố Estrogen từ viên uống thảo dược EstroG-100. Do được chiết xuất từ thảo dược quý là Đương quy, Tục đoạn và Cách sơn tiêu nên an toàn, hiệu quả với chị em. Ngoài ra viên uống còn có Glutathione, Collagen, Curcumin… sẽ giúp cải thiện 11/13 triệu chứng do tiền mãn kinh mang đến cho chị em. EstroG-100 đã được sử dụng nhiều năm tại Hàn Quốc và Trung Quốc, không ghi nhận tác dụng phụ nào với chị em nên an toàn để chị em bổ sung phần thiếu hụt estrogen do tiền mãn kinh.

Trên đây là toàn bộ các biện pháp cải thiện cho phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh bằng đông y. Mong rằng nội dung này sẽ đem đến nhiều thông tin hữu ích để chị em có những lựa chọn phù hợp cho cơ thể của mình.

Nguồn tham khảo

• [1] An Effective Treatment of Perimenopausal Syndrome by Combining Two Traditional Prescriptions of Chinese Botanical Drugs. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8573068/