8 biến chứng viêm xoang thường gặp người bệnh chớ chủ quan

Viêm xoang là bệnh tai mũi họng phổ biến và có nhiều biến chứng ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Vậy những biến chứng viêm xoang có thể gặp là gì?

1. Viêm xoang có nguy hiểm không?

Niêm mạc ở mũi sưng lên, gây tắc nghẽn các lỗ thông của xoang nằm ở cạnh mũi khi bạn bị viêm xoang. Điều này dẫn đến oxy trong xoang được hấp thụ vào các mạch máu của niêm mạc và gây áp suất âm trong xoang. Khi xoang chứa đầy các dịch nhầy sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập qua lỗ thông xoang hoặc qua một tế bào lan rộng. Huyết thanh và bạch cầu sẽ xuất hiện để chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn hoặc nấm gây bệnh và tạo ra áp lực dương phát triển trong xoang tắc nghẽn. Tình trạng này sẽ gây đau nhức và sung huyết, phù nề niêm mạc. Với các dấu hiệu thường gặp như gây nghẹt mũi, chảy mũi, đau nhức vùng mặt và bao quanh hốc mắt, bệnh viêm xoang sẽ khiến người bệnh khó chịu, mệt mỏi. Nếu không được điều trị kịp thời, đúng cách sẽ dẫn đến các biến chứng ở nội sọ có thể dẫn đến di chứng suốt đời hoặc nguy cơ tử vong.

2. Các biến chứng của viêm xoang thường gặp

2.1. Biến chứng bệnh viêm xoang ở mắt

Một biến chứng thường gặp nhất của bệnh viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm lan rộng đến hốc mắt và các cấu trúc liên quan của mắt. Khi xuất hiện bất kỳ vết sưng, đỏ hoặc thay đổi thị lực, người bệnh nên đến bệnh viện thăm khám và điều trị. Vì nhiễm trùng có thể liên quan đến các mô mềm (viêm mô tế bào) hoặc hình thành áp xe trong hốc mắt. Các biến chứng của viêm xoang ở mắt có:

• Áp xe mí mắt: Biến chứng này sẽ gây ra các triệu chứng như mí mắt sưng to, tấy đỏ, nóng kèm đau nhức và chứa đầy dịch mủ. Dịch mủ sẽ vỡ sau 4 – 5 ngày, sau khi vết thương lành sẽ để lại một vết sẹo lớn.
• Viêm túi lệ: Nhiễm trùng xoang lan lên ống lệ có thể gây viêm túi lệ và áp xe., với các triệu chứng đau, đỏ mắt và phù nề quanh túi lệ.
• Viêm tấy tổ chức hốc mắt: Biến chứng này có dấu hiệu là sốt, mệt mỏi, hạn chế vận nhãn, lồi mắt và thị lực giảm; nhức ở mi mắt, phù mi, biến đổi màu sắc da mi. Nếu không kịp thời phát hiện có thể dẫn đến biến chứng giảm thị lực, bệnh lý thị thần kinh và các biến chứng nội sọ nguy hiểm như viêm màng não, áp xe não…
• Viêm dây thần kinh thị giác sau nhãn cầu: Bạn có thể thấy các triệu chứng đau nhức mắt kéo dài khoảng một tháng, khi vận động nhãn cầu gây đau tăng, giảm thị lực tạm thời hoặc vĩnh viễn, khả năng nhận biết màu sắc cũng suy giảm.

>> Xem thêm: Viêm xoang biến chứng mắt: Cách nhận biết và điều trị hiệu quả

2.2. Biến chứng nội sọ

Nếu nhiễm trùng xoang do vi khuẩn hoặc nấm thì có thể lan đến xương sọ (viêm tủy xương) hoặc vào não, gây viêm màng não hoặc áp xe trong não. Nên nếu thấy các dấu hiệu lú lẫn, buồn ngủ, đau đầu dữ dội hoặc cứng cổ thì cần đi khám ngay bởi các biến chứng nội sọ có thể dẫn đến di chứng suốt đời như liệt nửa người, suy giảm nhận thức, liệt dây thần kinh sọ, mất ngôn ngữ, động kinh, não úng thủy, suy giảm thị lực và mất thính giác. Biến chứng nội sọ cũng có thể dẫn đến tử vong do tăng áp lực nội sọ, thoát vị qua khe, lan truyền huyết khối, nhồi máu và nhiễm trùng huyết. Các biến chứng nội sọ thường gặp trong viêm xoang bao gồm viêm não, viêm màng não, áp xe não, não úng thủy.

2.3. Biến chứng viêm xoang ở tai

Viêm tai giữa là biến chứng của viêm xoang chủ yếu ở tai. Biến chứng viêm tai giữa dễ xảy ra ở trẻ em hơn do cấu tạo ống vòi tai nằm ngang và ngắn hơn. Nếu nhiễm trùng mũi xoang không được kiểm soát tốt, các dịch mủ và tác nhân gây bệnh sẽ lan sang tai gây viêm tai giữa. Tình trạng viêm tai giữa nghiêm trọng có thể dẫn đến thủng màng nhĩ và giảm thính lực, mất thính lực vĩnh viễn.

2.4. Biến chứng viêm xoang ở mạch máu

Đây là biến chứng hiếm gặp của viêm xoang bướm hoặc xoang sàng. Do các xoang hang dạng rỗng, thuộc nền sọ, có chức năng dẫn lưu máu từ các tĩnh mạch mặt, khi bị nhiễm trùng, các xoang này thường có triệu chứng đau nhức, liệt vận nhãn, sụp mí, mất thị lực, phù gai thị và sốt cao lạnh run. Nếu biến chứng này không được can thiệp kịp thời có thể gây tỷ lệ tử vong 30% hoặc để lại di chứng vĩnh viễn bao gồm liệt vận nhãn, mù, yếu liệt do đột quỵ, suy tuyến yên.

2.5. Biến chứng viêm xoang ở thần kinh

​​Chèn ép dây thần kinh do các tổn thương trong xoang hang có thể dẫn đến liệt dây thần kinh vận nhãn, dây thần kinh khứu giác và thị giác. Phù nề kết mạc, đau đầu nghiêm trọng, có biểu hiện lác mắt là những triệu chứng của biến chứng viêm xoang tác động lên xoang hang.

2.6. Biến chứng bị viêm xoang ở xương

Viêm tủy xương là một biến chứng tiềm ẩn tại chỗ thường xảy ra nhất với viêm xoang trán. Một khối u sưng húp hoặc một áp xe dưới xương kèm với phù nề cục bộ trước xoang trán sẽ xuất hiện và có thể dẫn đến hình thành một lỗ rò đến thành xương với sự kết tụ của xương hoại tử.

2.7. Biến chứng viêm xoang ở mũi

Biến chứng lệch vách ngăn mũi hoặc phì đại cuốn mũi có thể xảy ra do sự hình thành của u nhầy xoang nếu viêm xoang mạn tính không được điều trị. U nhầy xoang có thể phát triển, gây áp lực lên xoang và các cấu trúc lân cận khiến cho việc thoát dịch của xoang trở nên khó khăn hơn, từ đó làm cho nhiễm trùng xoang tăng nặng hơn.

2.8. Biến chứng toàn thân

Một biến chứng có thể xảy ra là nhiễm trùng huyết và suy đa hệ cơ quan do máu và các hệ cơ quan khác nhau trong cơ thể. Các báo cáo về nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi đã được ghi nhận ở một số bệnh nhân viêm xoang. 

3. Khi nào cần điều trị biến chứng viêm xoang?

Xoang thông với tai, mũi, mắt, sọ não nên khi các xoang bị viêm phát hiện và điều trị kịp thời, nhiễm trùng có thể sẽ dễ lây lan sang các vùng lân cận. Nhiễm trùng xâm lấn có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng tới thị lực, thính lực, thần kinh và đe dọa tính mạng người bệnh, nhất là ở trẻ em. Do đó dù ai bị viêm xoang cũng nên điều trị đúng cách và kịp thời để tránh biến chứng không mong muốn. Bởi khi có biến chứng việc điều trị sẽ khó khăn hơn, vừa tốn kém vừa mất nhiều thời gian. Nên nếu thấy các dấu hiệu, triệu chứng dưới đây thì nên đi khám ngay:

• Mắt hoặc hốc mắt đỏ và sưng tấy
• Đau khi cử động mắt
• Thay đổi trong tầm nhìn
• Sụp mí mắt
• Sưng nề vùng trán
• Đau đầu dữ dội
• Sốt cao lạnh run
• Lú lẫn
• Co giật

4. Các phương pháp chẩn đoán biến chứng viêm xoang

Để có thể chẩn đoán các biến chứng viêm xoang bác sĩ sẽ thăm khám, đánh giá bên ngoài và kết quả kiểm tra cận lâm sàng.

• Chụp CT thường được áp dụng để chẩn đoán áp xe ổ mắt nhạy nhất
• MRI cũng có thể thực hiện để phát hiện viêm xoang biến chứng
• Chọc dò thắt lưng và kiểm tra dịch não tủy có thể được chỉ định cho những người bệnh có nghi ngờ bị viêm màng não.

5. Các phương pháp điều trị biến chứng của bệnh viêm xoang

Tùy từng biến chứng bệnh viêm xoang mà bác sĩ sẽ chỉ định cách điều trị bệnh:

• Nuôi cấy mủ: Phương pháp này được áp dụng để tìm ra loại kháng sinh có thể đáp ứng với nhiễm trùng.
• Dùng kháng sinh đường tĩnh mạch: Bác sĩ sẽ chỉ định tiêm cho người bệnh sau khi đã xác định được loại kháng sinh đáp ứng với nhiễm trùng.
• Phẫu thuật dẫn lưu xoang liên quan: Điều trị này được áp dụng cho tất cả các trường hợp có hoặc không có khu vực biến chứng. Phẫu thuật này không được chỉ định cho trường hợp người lớn bị viêm màng não đang cải thiện tốt bằng các phương pháp khác.
• Phẫu thuật cắt bỏ xương hoại tử: Đối với biến chứng hoại tử xoang, cần được xử trí bằng sự kết hợp của kháng sinh toàn thân, phẫu thuật dẫn lưu các xoang bị ảnh hưởng và cắt bỏ xương hoại tử.

Qua những chia sẻ này có thể thấy biến chứng của bệnh viêm xoang rất nguy hiểm, do đó người bệnh hãy điều trị ngay khi có những dấu hiệu ban đầu của bệnh như chảy nước mũi, đau đầu, nghẹt mũi… Người bệnh cũng có thể chọn hỗ trợ giúp quá trình điều trị thêm hiệu quả nhờ viên uống có chứa thảo dược an toàn như Xuyên tâm liên, Thanh hao hoa vàng, Đinh hương, Hoa hòe, Sài hồ, Cam thảo, Đông trùng hạ thảo, Diếp cá, Gừng, Mã đề, Hoàng cầm. Thảo dược này cho tác dụng hỗ trợ tăng sức đề kháng, hỗ trợ giảm các biểu hiện sốt, ho, đờm và là lá chắn virus, vi khuẩn phát triển bệnh viêm mũi, viêm xoang, viêm họng mãn tính. Hỗ trợ giảm nguy cơ mắc cúm thông thường, viêm họng, viêm phế quản ở người có sức đề kháng kém.

Người bệnh có thể chọn rửa mũi hàng ngày bằng sản phẩm xịt rửa xoang có chứa Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu bạc hà, nước tinh khiết sẽ giúp vệ sinh làm sạch xoang mũi giúp ngăn ngừa và làm giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng như ngạt mũi, chảy nước mũi làm thông thoáng đường thở, đào thải dịch nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang. Đồng thời hỗ trợ, làm giảm triệu chứng của viêm mũi, viêm xoang, giúp làm giảm đau đầu, nhức hốc mắt do viêm xoang và còn giúp phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp.

Với trẻ nhỏ bị viêm xoang (trẻ từ 3 tháng tuổi trở lên) thì có sản phẩm xịt rửa mũi có chứa Natri clorid, natri benzoat, polysorbate, tinh dầu tràm, nước tinh khiết sẽ giúp vệ sinh mũi hàng ngày giúp loại bỏ gỉ mũi, chất nhầy và loại bỏ tác nhân gây viêm mũi xoang, làm sạch và thông mũi, phòng ngừa và làm giảm sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi dị ứng, viêm xoang; làm ẩm, phục hồi độ ẩm tự nhiên của niêm mạc mũi giúp làm giảm tình trạng khô mũi, giảm kích ứng đặc biệt trong thời tiết hanh khô, phòng điều hòa. Và giúp phòng ngừa sổ mũi, ngạt mũi, viêm mũi xoang, phòng tránh các bệnh đường hô hấp. 

Người bệnh chớ chủ quan với biến chứng viêm xoang, hãy phòng và điều trị sớm nhất. 

>> Xem thêm: Khi nào cần khám viêm xoang? Quy trình thăm khám viêm xoang như thế nào?

Nguồn tham khảo:

[1] Everything you need to know about sinus infection. https://www.medicalnewstoday.com/articles/307190

[2] Symptoms of a Sinus Infection. https://www.verywellhealth.com/sinus-infection-symptoms-770448

[3] Intracranial Complications of Sinusitis in Children and Adolescents and Their Outcomes. https://jamanetwork.com/journals/jamaotolaryngology/fullarticle/484499

[4] Medical Treatment for Acute Sinusitis Follow-up. https://emedicine.medscape.com/article/861646-followup?form=fpf