Bảng chiều cao và cân nặng chuẩn của trẻ từ 0-18 tuổi từ WHO

Muốn biết cơ thể trẻ có đang phát triển khỏe mạnh hay không, phương pháp phổ biến và đơn giản nhất mà bố mẹ có thể áp dụng là xem bảng chiều cao, cân nặng của trẻ theo tổ chức Y tế thế giới WHO. Trong bài viết, cha mẹ cùng Dược phẩm Vinh Gia tìm hiểu và theo dõi các thông tin bảng cân nặng và chiều cao của trẻ từ 0 đến 18 tuổi chuẩn WHO mới nhất nhé!

1. Hướng dẫn cách tra cứu theo bảng chiều cao và cân nặng của trẻ

Mỗi đứa trẻ từ khi sinh ra, cơ thể chúng sẽ phát triển không ngừng cho đến khi hết tuổi dậy thì. Chiều cao và cân nặng là một trong những tiêu chí quan trọng để theo dõi sự phát triển của trẻ. Sự phát triển giữa bé trai và bé gái cũng có những sự khác nhau nhất định.

Dựa vào bảng tiêu chuẩn chiều cao cân nặng của trẻ do tổ chức Y Tế thế giới WHO đưa ra là một trong những thông tin đáng tin cậy nhất dành cho cha mẹ trong quá trình chăm sóc và nuôi dạy con cái. Đặc biệt là trong 3 khoảng thời gian từ 0 – 5 tuổi, từ 5 – 15 tuổi và từ 15 – 18 tuổi, chiều cao và cân nặng của trẻ cần được quan sát và theo dõi một cách sát sao nhất.

Ngoài việc so sánh với bảng chiều cao cân nặng của trẻ, cha mẹ còn có thể dựa vào nhiều tiêu chuẩn khác nhau. Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi nhất định, cha mẹ cần có những lưu ý riêng khi theo dõi cân nặng của trẻ.

1.1. Đối với bé từ 0-5 tuổi

Trong giai đoạn phát triển này của trẻ, có 3 chỉ số chính cha mẹ cần lưu ý:

• Chỉ số cân nặng khi tính theo tuổi: Nếu kết quả cân nặng của bé < –2SD so với mức bình thường là bé bị suy dinh dưỡng thể nhẹ cân.
• Chỉ số chiều cao khi tính theo tuổi: Nếu chiều cao đo được của bé < –2SD so với mức trung bình là bé đang bị suy dinh dưỡng thể thấp còi.
• Chỉ số cân nặng tính theo chiều cao: Nếu chỉ số cân nặng đo được của bé có kết quả < –2SD so với mức trung bình (phát triển bình thường) thì khả năng cao bé đang mắc suy dinh dưỡng, cha mẹ cần điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày cho bé.

1.2. Đối với trẻ từ 5-15 tuổi

Lúc này cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến chỉ số BMI = (trọng lượng cơ thể) / (chiều cao x chiều cao). Dựa vào chỉ số đánh giá này có thể biết được bé có bị suy dinh dưỡng hay đang nằm trong diện béo phì cần phải có biện pháp để giảm cân hay không. Từ đó xác định được phương pháp tối ưu để hỗ trợ quá trình phát triển chiều cao cho bé.

Cùng xem bảng đánh giá chỉ số BMI theo chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới(WHO) và dành riêng cho người châu Á (IDI&WPRO):

1.3. Đối với trẻ từ 15-18 tuổi

Giai đoạn này trẻ bước vào tuổi dậy thì và cơ thể hoàn thiện để trở thành người trưởng thành, chiều cao cân nặng cũng thường được dựa vào chỉ số BMI để xác định thể trạng. Cha mẹ có thể sử dụng công thức sau:

Cân nặng (kg) BMI = Chiều cao(m) x Chiều cao(m)

• Nếu chỉ số BMI tính ra kết quả < –2SD: Trẻ có nguy cơ bị suy dinh dưỡng và cần được bồi bổ thêm.
• Nếu chỉ số chiều cao theo tuổi tính ra kết quả < – 2SD (trẻ chỉ đạt ≈ 90% chuẩn mức phát triển bình thường): trẻ đang bị suy dinh dưỡng.

2. Hướng dẫn cách đo chiều cao chuẩn cho các bé

Việc đo chiều cao cho bé tưởng chừng đơn giản nhưng không đơn giản chút nào, những bé dưới 2 tuổi và trên 2 tuổi cách đo chiều cao hoàn toàn khác nhau.

2.1. Đối với bé dưới 2 tuổi

Đo chiều cao cho bé dưới 2 tuổi cần đo nằm bằng thước đo chuyên dụng. Cho trẻ nằm ngửa, đầu của trẻ cần phải chạm sát vào một bên cạnh của thước đo. Giữ cho đầu trẻ nằm thẳng và mắt nhìn lên trần nhà.

Cha mẹ lúc này giữ cho 2 đầu gối của trẻ thẳng ra và áp sát vào thước đo, đọc và ghi lại kết quả chiều cao của trẻ. Trong giai đoạn này cha mẹ nên đo chiều cao và cân nặng của trẻ mỗi tháng một lần rồi so sánh với bảng chiều cao cân nặng tiêu chuẩn để biết trẻ có phát triển tốt hay không.

2.2. Đối với bé trên 2 tuổi

Bé trên 2 tuổi đã bắt đầu đứng được nên cha mẹ có thể đo chiều cao cho trẻ bằng thước đo chiều cao cố định gắn vào tường. Trình tự đo và một số chú ý cha mẹ cần biết khi đo chiều cao cho trẻ.

• Thước đo chiều cao cho trẻ phải cố định thẳng đứng, thân thước được dựng vuông góc với sàn nhà và vạch số 0 của thước phải sát với sàn nhà.
• Để trẻ đứng sát vào vị trí có thước đo được cố định sẵn.
• Không được mang giày dép khi đo, đứng thẳng người và lưng áp sát vào tường.
• Mắt trẻ cần nhìn thẳng về phía trước, hai tay áp vào 2 đùi.
• Người đo sẽ dùng bảng gõ áp sát vào đỉnh đầu trẻ sao cho vuông góc với thước đo.
• Đọc và ghi kết quả đo.

Sau khi đo thì cần so sánh kết quả với chiều cao cân nặng chuẩn của bé trai và bé gái riêng vì khi các bé trên 2 tuổi, sự phát triển của bé còn phụ thuộc vào yếu tố giới tính.

3. Hướng dẫn cách đo cân nặng chuẩn của trẻ từ sơ sinh đến 18 tuổi

Khác với cách đo chiều cao, cách đo cân nặng tương đối dễ dàng với trẻ dù ở bất kỳ độ tuổi nào và có rất nhiều loại cân mà cha mẹ có thể dùng để đo cân nặng cho trẻ. Với trẻ trên 5 tuổi, việc đo cần nặng cho trẻ không khó khăn, cha mẹ chỉ cần nhẹ nhàng bảo trẻ bước lên cân và ngồi yên lặng chưa đến 1 phút là xong.

Sau khi có kết quả đo, cần so sánh số đo cân nặng của trẻ với bảng cân nặng chuẩn bé trai hoặc bảng cân nặng chuẩn bé gái để biết tình hình sức khỏe và sự phát triển của bé. Tuy nhiên, với những bé dưới 5 tuổi, cha mẹ cần phải chú ý một số vấn đề sau:

• Đo bằng cân treo hoặc cân đòn treo cần phải treo ở vị trí rộng rãi, bằng phẳng và chắc chắn.
• Điều chỉnh cân ở vị trí cân bằng hoặc số 0 để kết quả đo được chính xác nhất.
• Cân bé vào buổi sáng, lúc bé mới ngủ dậy và chưa ăn gì để có được số cân đo cân nặng chính xác nhất.
• Bỏ một số vật dụng không cần thiết trên người của bé ra khi cân như mũ, áo khoác, giày, dép.
• Đọc kết quả đo cần nhìn thẳng vào giữa mặt cân sẽ cho kết quả chính xác nhất.
• Sau khi có kết quả so sánh cân nặng của bé với bảng chuẩn cân nặng.

4. Các tiêu chí khác đánh giá sự phát triển của trẻ

Bên cạnh việc căn cứ vào chiều cao cân nặng của trẻ để đánh giá sự phát triển thì còn có thể căn cứ vào các tiêu chí dưới đây để biết trẻ có phát triển đồng đều, toàn diện hay không:

4.1. Phát triển về thể chất

Sự phát triển thể chất thể hiện ở các hoạt động như trẻ có thể điều chỉnh tốc độ đi và chạy nhanh hoặc chậm theo hiệu lệnh. Trẻ có thể  ngắm mục tiêu và ném trúng đích. Lớn hơn nữa thì trẻ nhận dạng nét chữ, hình vẽ và vẽ theo mẫu.

4.2. Phát triển về mặt nhận thức

Nhận thức của trẻ sẽ phát triển và thay đổi theo từng độ tuổi như trẻ có khả năng phân biệt các sự vật xung quanh nhờ vào các đặc điểm cơ bản của chúng. Lớn hơn nữa trẻ bắt đầu làm quen với các khái niệm về số lượng, có thể đếm từ 1 đến 10 và phân biệt thứ tự của chúng. Trẻ biết tìm hiểu, phán đoán và giải thích về các hiện tượng đơn giản xung quanh. Dần dần trẻ sẽ hiểu cơ bản các khái niệm về thời gian như hôm nay, hôm qua, ngày mai,… Trẻ biết phân biệt và biết chơi đóng vai tính chất các tình huống giữa thật và tưởng tượng, giữa tình huống thật và tình huống chơi.

4.3. Khả năng ngôn ngữ

Khi nghe kể chuyện, đọc thơ không ngắt lời, biết cách thể hiện cảm xúc trong khi nghe như gật đầu hoặc thể hiện qua nét mặt. Sau một thời gian thì trẻ có thể nghe đọc và kể lại được câu chuyện. Trẻ có thể nhận ra một số ký hiệu quen thuộc, có khả năng vẽ và sáng tạo các hình vẽ đơn giản theo cách của riêng mình.

4.4. Về quan hệ và tình cảm đối với mọi người xung quanh

Trẻ có thể thực hiện những việc đơn giản được giao và dần hiểu được trách nhiệm cần phải tuân thủ theo các nề nếp, quy tắc tại những nơi công cộng hay trong trong sinh hoạt hàng ngày. Trẻ biết thể hiện cảm xúc và biết quan tâm đến những người xung quanh.

5. Chiều cao và cân nặng bị ảnh hưởng bởi các yếu tố nào?

Sự phát triển chiều cao và cân nặng của trẻ chịu ảnh hưởng rất nhiều yếu tố chủ quan và khách quan. Trong đó, phải kể đến những yếu tố chính như là:

5.1. Gen di truyền

Con cái là bản sao của cha mẹ, ngay từ khi hình thành, bào thai nhận được mã gen từ cha mẹ và bắt đầu phát triển. Chiều cao và cân nặng của trẻ phụ thuộc khá nhiều vào chiều cao và cân nặng của cha mẹ. Nghiên cứu khoa học chỉ ra, yếu tố gen di truyền quyết định 23% đến chiều cao của trẻ sau này.

5.2. Sức khỏe mẹ bầu trong quá trình mang bầu

Trong giai đoạn mang thai, người mẹ được chăm sóc tốt, khỏe mạnh, con phát triển tốt, khi chào đời sẽ đạt chuẩn trung bình chiều cao 50cm và cân nặng 3,2kg. Nên trong thời gian mang thai, người mẹ cần ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng và bổ sung các sản phẩm tốt cho mẹ và bé như Omega-3, Sắt, Canxi, Kẽm, …

5.3. Chế độ dinh dưỡng hằng ngày

Chế độ dinh dưỡng có tác động rất lớn đến sự phát triển chiều cao và cân nặng của trẻ. Từ 0 – 18 tuổi, bé cần được bổ sung thêm các dưỡng chất thiết yếu như là canxi, vitamin và khoáng chất để có sức khỏe tốt và phát triển toàn diện nhất.

5.4. Bệnh tật

Bệnh tật ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển chiều cao cân nặng của trẻ. Trong giai đoạn phát triển, việc trẻ mắc một số chứng bệnh như còi xương, suy dinh dưỡng cũng sẽ làm hạn chế việc phát triển chiều cao. Do đó, cha mẹ cần chú ý thường xuyên kiểm tra chiều cao và cân nặng cho trẻ để sớm phát hiện các chứng bệnh ở trẻ nếu có nhằm chữa trị kịp thời.

5.5. Môi trường xung quanh

Sự phát triển chiều cao cân nặng của trẻ chịu tác động bởi môi trường sống xung quanh rất nhiều. Một môi trường sống tích cực cần phải đảm bảo trong lành, không có ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước hay tiếng ồn.

5.6. Tập luyện vận động thân thể

Những đứa trẻ thường xuyên luyện tập thể dục thể thao sẽ có sức khỏe tốt và chiều cao tốt hơn so với nhiều bạn bè đồng trang lứa. Đặc biệt, những môn thể thao như bóng rổ, bơi lội, … là những môn thể thao được khuyến khích do có thể giúp trẻ hoạt động phối hợp toàn thân và giúp chiều cao phát triển tốt hơn.

6. Cách khắc phục giúp trẻ phát triển toàn diện chiều cao và cân nặng

Để giúp trẻ phát triển toàn diện chiều cao cân nặng, điều quan trọng cha mẹ cần làm và lưu ý.

6.1. Đảm bảo chế độ dinh dưỡng tốt

Cha mẹ cần cung cấp một chế độ dinh dưỡng cho trẻ thật hợp lý với đa dạng thực phẩm, năng lượng để giúp cơ thể trẻ luôn khỏe mạnh và tăng trưởng tối ưu. Đáp ứng đầy đủ nhu cầu phát triển của trẻ, một ngày nên cho trẻ ăn 3 bữa chính và từ 2 – 3 bữa phụ để giúp trẻ vừa tăng chiều cao và tăng cân tốt nhất. Bữa ăn cho trẻ cần đảm bảo có đủ 4 nhóm dưỡng chất chính là đạm, đường, béo, vitamin và khoáng chất. Chú ý bổ sung các thực phẩm giàu Canxi hỗ trợ tăng trưởng chiều cao cho trẻ như tôm, cua, cá, trứng, sữa và các chế phẩm từ sữa vào các bữa ăn hàng ngày.

6.2. Tạo thói quen tập luyện cho trẻ

Khuyến khích trẻ chơi các môn thể thao phù hợp với lứa độ tuổi. Việc tập luyện đó sẽ kích thích quá trình hoạt động chuyển hóa năng lượng, trao đổi chất, tăng trưởng cơ thể, hoạt động vận chuyển canxi vào các mô xương giúp xương vững chắc và phát triển tốt hơn. Chính vì vậy, cha mẹ hãy hướng dẫn và xây dựng cho trẻ thói quen tập thể dục, vận động hàng ngày với các bài tập vừa sức, phù hợp với độ tuổi của trẻ.

6.3. Ngủ đúng giờ và đủ giấc

Ngủ ngon, ngủ sâu giấc vào ban đêm sẽ kích thích cơ thể sản xuất ra nhiều hormone tăng trưởng hơn, giúp tăng hấp thụ canxi, kích thích xương trẻ phát triển. Trẻ cần đảm bảo ngủ đủ từ 8 – 12 tiếng vào ban đêm và ngủ sâu giấc không bị làm phiền hay tác động bởi các yếu tố khác.

6.4. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ tăng chiều cao và tăng cân

Việc sử dụng thêm sản phẩm hỗ trợ trẻ tăng chiều cao và tăng cân rất quan trọng. Sản phẩm đó phải uy tín, chất lượng và phù hợp với độ tuổi của trẻ. Hơn nữa nhiều mẹ tin dùng cho trẻ chứa các dưỡng chất phát triển xương, làm xương dài ra, đó là bộ 3 canxi nano, vitamin D3 và MK7 và đa dạng các vi chất dinh dưỡng khác giúp trẻ phát triển toàn diện như thể lực, trí lực và bảo vệ mắt như Kẽm, Magie, DHA,…

Trẻ tăng cân cần có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, cha mẹ cần lưu ý bổ sung sản phẩm men vi sinh chứa thành phần lợi khuẩn Probiotic và chất xơ hòa tan Prebiotic giúp trẻ tiêu hóa khỏe, ăn uống ngon miệng và tăng cân đều.

Hy vọng những thông tin chia sẻ này sẽ giúp cho nhiều cha mẹ đánh giá được sự phát triển của trẻ hiện tại. Từ đó có những điều chỉnh kịp thời và đúng cách giúp trẻ phát triển tốt nhất.

Bài viết liên quan:

• Chiều cao của trẻ phụ thuộc vào yếu tố nào?
• Các giai đoạn phát triển chiều cao của trẻ cha mẹ cần biết
• Cách tính chiều cao của bé khi trưởng thành