Khi nào cần chọc ối xét nghiệm Rubella?

Bà bầu không may phơi nhiễm Rubella trong giai đoạn đầu của thai kỳ thực sự là một hiểm họa lớn cho thai nhi cũng như em bé sau sinh. Trong trường hợp này, để có hướng điều trị phù hợp, bác sĩ sẽ chỉ định thai phụ chọc ối xét nghiệm Rubella.

1. Phụ nữ mang thai mắc Rubella có nguy hiểm không?

Với người bình thường, Rubella rất hiếm khi gây ra vấn đề nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu phụ nữ mang thai bị phơi nhiễm Rubella trong giai đoạn ba tháng đầu thai kỳ thì vô cùng nguy hiểm. Dưới đây là một số hệ lụy mà bà bầu và thai nhi phải đối mặt nếu bị phơi nhiễm trong giai đoạn đầu thai kỳ.

• Sảy thai: Tam cá nguyệt thứ nhất (12 tuần đầu) là giai đoạn phôi thai. Đây là giai đoạn rất nhạy cảm bởi chỉ một sơ sảy nhỏ, mẹ có thể mất bé. Do đó, bà bầu phơi nhiễm Rubella trong giai đoạn này cũng đồng nghĩa với việc nguy cơ sảy thai tăng cao.
• Thai chết lưu: Trường hợp mẹ phơi nhiễm Rubella, nguy cơ thai chết lưu cũng sẽ tăng cao. Nguyên nhân là do Rubella sẽ qua đường nhau thai xâm nhập, gây ức chế quá trình phát triển tế bào của thai nhi.
• Hội chứng Rubella bẩm sinh (CRS): Trên 80% trẻ sau sinh mắc hội chứng CRS nếu bà bầu nhiễm Rubella trong 12 tuần đầu. Trẻ sau sinh sẽ gặp phải các vấn đề do CRS gây ra như thị lực kém, mắc bệnh tim mạch, điếc, chậm tăng trưởng, thiểu năng trí tuệ. Do đó nếu chọc ối xét nghiệm Rubella cho kết quả không khả quan, các bác sĩ có thể sẽ đề cập đến vấn đề chấm dứt thai kỳ.

2. Đường lây truyền của bệnh Rubella từ bà bầu cho thai nhi

Sau khi phơi nhiễm, Rubella sẽ xâm nhập và gây nhiễm trùng máu. Đối với thai phụ, việc này là vô cùng nguy hiểm bởi virus sẽ lây sang thai nhi qua nhau thai từ chính máu nhiễm trùng Rubella này. Chính vì vậy, nguy cơ thai nhi phải đối mặt càng lớn nếu mẹ phơi nhiễm virus càng sớm.

Rubella rất dễ lây từ mẹ qua thai nhi và gây ra những hệ lụy rất nghiêm trọng. Do đó, việc tiêm phòng đối với phụ nữ có kế hoạch mang thai là phương pháp tốt nhất để phòng tránh nguy cơ do virus Rubella gây ra.

3. Chẩn đoán bệnh Rubella cho phụ nữ mang thai

Chẩn đoán Rubella sẽ thường được thực hiện sớm trong khoảng từ tuần 7 đến tuần thứ 10 của thai kỳ. Việc chẩn đoán này được xác định thông qua các xét nghiệm Rubella (IgM; IgG). Hai xét nghiệm cách nhau khoảng 2 tuần sẽ được tiến hành để chẩn đoán chính xác tình trạng phơi nhiễm Rubella của mẹ.

Nếu việc xét nghiệm huyết thanh xác định mẹ đã phơi nhiễm Rubella thì việc chọc ối xét nghiệm Rubella sẽ phải được tiến hành để xác định nguy cơ do Rubella gây ra. Lúc này, kit thử và máy PCR real-time sẽ được sử dụng để xác định định lượng Rubella trong nước ối.

4. Cách thức để chọc ối xét nghiệm Rubella

Thông qua chọc ối, các bác sĩ sẽ lấy khoảng 1.5 – 2 ml mẫu dịch để tiến hành xét nghiệm. Các mẫu sẽ được RNA của virus để đưa vào phân tích ở máy PCR real-time. Kết quả phân tích sẽ là cơ sở để các bác sĩ đưa ra tư vấn có nên hay không chấm dứt thai kỳ.

Chọc ối xét nghiệm Rubella thường được tiến hành sớm để có thời gian tư vấn phù hợp. Nếu như qua 16 tuần các xét nghiệm thường không thực hiện bởi lúc này các vấn đề sẽ khó giải quyết hơn bởi thai nhi đã tương đối lớn.

Hiện nay tại Bệnh viện Phụ sản trung ương là một trong những cơ sở đang áp dụng phương pháp trong chọc ối xét nghiệm Rubella. Các nghiên cứu đối chứng đã xác định các trường hợp chọc ối dương tính được khuyến cáo chấm dứt thai kỳ thì kết quả máu ở cuống rốn đều có kết quả tương tự với mẫu nước ối sau khi chạy trên máy PCR real-time.

Vì vậy, phụ nữ mang thai trong tam cá nguyệt đầu tiên nếu nghi ngờ phơi nhiễm với Rubella, thì việc chọc ối xét nghiệm Rubella chính là cơ sở cuối cùng để quyết định việc nên giữ hay chấm dứt thai kỳ.

Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên tiêm phòng vắc xin Rubella trước khi có ý định mang thai 3 tháng để đảm bảo cơ thể sản sinh đủ kháng thể giúp chống lại sự xâm nhập và gây hại cho thai nhi.

Nguồn tham khảo

• [1] Rubella in Pregnancy. https://www.thieme-connect.com/products/ejournals/pdf/10.1007/s40556-019-00238-2.pdf