Chóng mặt buồn nôn là bị gì? Nguyên nhân, phòng và điều trị

Chóng mặt và buồn nôn là triệu chứng thường gặp ở nhiều người, có thể xuất phát từ các nguyên nhân như say tàu xe, rối loạn tiền đình hoặc căng thẳng quá mức. Hiểu rõ nguyên nhân sẽ giúp bạn tìm ra phương pháp điều trị hiệu quả để cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

1. Chóng mặt buồn nôn là tình trạng gì?

Chóng mặt là cảm giác cơ thể lâng lâng, đầu óc choáng váng như đang bị xoay tròn, có ảo giác trước mắt, thị lực suy giảm, không thể nhìn rõ được các đồ vật trước mắt. Chóng mặt buồn nôn là hai triệu chứng thường xuất hiện cùng nhau và sẽ gây cho bạn sự khó chịu, mệt mỏi khi mà đầu thì choáng váng, bụng thì muốn nôn.

Xem thêm: Chóng mặt: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị hiệu quả

2. Nguyên nhân gây buồn nôn chóng mặt

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng chóng mặt buồn nôn mà bạn có thể không biết:

2.1. Say tàu xe

Bạn có thể say tàu xe khi ngồi trên xe, tàu, máy bay đang di chuyển, lắc lư và tình trạng này khiến bạn cảm thấy chóng mặt, buồn nôn, đau đầu. Thậm chí, nhiều người bị say tàu xe nặng còn có thể nôn ói, mặt xanh xao, tái nhợt, cơ thể yếu ớt.

2.2. Sử dụng rượu bia

Nếu uống quá nhiều rượu bia, đồ uống có cồn cũng có thể là nguyên nhân gây buồn nôn chóng mặt. Do đồ uống này sẽ làm loãng máu từ đó khiến bạn cảm thấy vừa buồn nôn vừa choáng váng, đau đầu. Đồ uống có cồn còn gây kích ứng dạ dày, làm tăng thêm cảm giác buồn nôn. Ngoài ra say rượu bia còn có các triệu chứng khác như da ửng đỏ, nói lắp, buồn ngủ, hoa mắt, ảo giác, phản xạ chậm,…

2.3. Lượng đường trong máu thấp

Đường (glucose) là nguồn cung cấp năng lượng chính của cơ thể. Khi lượng đường trong máu xuống quá thấp, bạn sẽ cảm thấy run rẩy, chóng mặt và buồn nôn. Đây chính là triệu chứng hạ đường huyết do lượng đường trong máu không đủ đáp ứng nhu cầu của cơ thể. Ngoài cảm giác chóng mặt buồn nôn còn có thể thấy da chuyển sang màu xanh nhợt nhạt, cơ thể đổ mồ hôi nhiều hơn, có biểu hiện đau đầu, cáu kỉnh,…

2.4. Phụ nữ mang thai

Phụ nữ mang thai có thể thấy buồn nôn chóng mặt – những triệu chứng ốm nghén thường gặp trong tam cá nguyệt đầu tiên của thai kỳ, xảy ra do nồng độ hormone bị thay đổi một cách đột ngột. Bà bầu còn có thể thấy nhức đầu, thèm ăn, đau tức ngực, mệt mỏi, đi tiểu nhiều hơn bình thường, đau bụng, chuột rút…

2.5. Lo âu

Nếu bạn thường xuyên căng thẳng, lo lắng, bạn có thể nhận thấy cơ thể có biểu hiện khác lạ như xuất hiện triệu chứng buồn nôn chóng mặt. Đây là tình trạng bạn sẽ gặp phải khi cơ thể đối diện với cảm xúc lo lắng. Ngoài chóng mặt buồn nôn thì bạn còn có thể thấy tim đập nhanh, khó thở, đổ mồ hôi,…

2.6. Đau nửa đầu

Đau nửa đầu có thể gây ra cơn đau ở một vị trí nhất định như trên đỉnh đầu hoặc cũng có thể lan rộng ra toàn bộ nửa đầu trái hoặc nửa đầu phải. Bạn sẽ có cảm giác âm ỉ hoặc đau nhói thành từng cơn, cảm thấy đau buốt khó chịu. Người bị đau nửa đầu dễ cảm thấy chóng mặt hoặc buồn nôn, nhạy cảm với âm thanh hoặc ánh sáng, suy giảm thị lực,…

2.7. Đau tim

Chóng mặt buồn nôn có thể xảy ra khi bạn đau tim do khi máu đông trong cơ thể ngăn chặn dòng máu đến tim, khiến các cơ tim thiếu oxy, máu và dưỡng chất. Lúc này bạn có thể cảm nhận cơn đau tim đi kèm với những triệu chứng khác như mệt mỏi, khó thở buồn nôn, chóng mặt.

2.8. U não

Hầu hết các trường hợp u não đều đi kèm với các biểu hiện nghiêm trọng, dễ nhận biết như đau đầu dữ dội, co giật, thay đổi về thị giác hoặc thính giác,… Một số ít trường hợp người bệnh u não cũng cảm thấy bị chóng mặt buồn nôn và triệu chứng này sẽ xảy ra ở giai đoạn đầu tiên, khi khối u vừa xuất hiện.

2.9. Chóng mặt kịch phát lành tính (Benign paroxysmal positional vertigo – BPPV)

Chóng mặt kịch phát lành tính xảy ra khi người bệnh ở trạng thái động hay tĩnh đều cảm thấy bản thân hoặc mọi vật xung quanh đang chuyển động. Nguyên nhân của tình trạng này thường do các vấn đề ở tai trong. Nếu bị chóng mặt kịch phát lành tính, bạn sẽ thấy cơn buồn nôn chóng mặt thoáng qua rồi tự khỏi, sau đó tái phát sau vài ngày hoặc vài tuần.

2.10. Bệnh Meniere

Bệnh Meniere cũng là nguyên nhân gây chóng mặt buồn nôn do bệnh có thể ảnh hưởng đến tai trong, do chất lỏng tụ lại trong tai gây ra. Bạn không chỉ thấy chóng mặt hay cảm thấy nôn nao khó chịu mà còn phải đối diện với nhiều triệu chứng khác như ù tai, mất thính lực.

2.11. Viêm dây thần kinh tiền đình và viêm mê đạo tai

Viêm mê đạo tai là tình trạng rối loạn tai trong, có 2 dạng chính là viêm mê đạo tai do virus và viêm mê đạo tai do vi khuẩn. Còn viêm dây thần kinh tiền đình là một bệnh lý viêm dây thần kinh ở tai trong, khiến dây thần kinh tiền đình thâm nhiễm. Cả hai bệnh lý này đều có thể là nguyên nhân dẫn đến việc mất thăng bằng, gây ra buồn nôn chóng mặt.

2.12. Viêm dạ dày ruột

Khi bạn bị viêm dạ dày ruột, cơ thể mất nước thì bạn có thể cảm thấy chóng mặt buồn nôn. Đặc biệt lúc này bạn sẽ dễ bị lảo đảo, loạng choạng khi đứng lên, khó có thể đứng vững được.

2.13. Cơn thiếu máu thoáng qua (TIA) hoặc đột quỵ

Đột ngột chóng mặt buồn nôn, tay chân khó cử động, đau đầu,… được xem là dấu hiệu đột quỵ phổ biến. Ngoài ra, người có cơn thiếu máu thoáng qua cũng dễ cảm thấy hoa mắt chóng mặt đi kèm với cảm giác nôn nao, muốn ói.

2.14. Các nguyên nhân khác

Chóng mặt buồn nôn có thể xảy ra do một số nguyên nhân khác như hạ huyết áp, sự thay đổi thời tiết, thiểu năng tuần hoàn não,…

3. Cách điều trị và phòng ngừa chóng mặt buồn nôn

Qua chia sẻ trên đây có thể thấy nguyên nhân gây chứng chóng mặt buồn nôn dù lành tính cũng sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Bạn có thể áp dụng các cách sau để cải thiện cũng như kiểm soát tình trạng này một cách hiệu quả, an toàn.

3.1. Tránh thay đổi tư thế đột ngột

Tình trạng chóng mặt buồn nôn thường xuất hiện khi bạn đột ngột ngồi dậy hoặc đứng dậy, thì hãy khắc phục bằng cách thay đổi tư thế chậm rãi hơn. Tốt nhất khi đứng dậy, khi xoay đầu hoặc thực hiện các tư thế thay đổi độ cao, vị trí đầu, bạn nên nhắm mắt để hạn chế thị giác bị kích thích. Cách này cũng hiệu quả với người bị say tàu xe, nên nhắm mắt để giảm cảm giác say như buồn nôn, chóng mặt do thị giác bị kích thích.

3.2. Dùng thuốc hỗ trợ

Khi bị chóng mặt buồn nôn do kích thích thần kinh quá mức bạn có thể bổ sung thuốc an thần mỗi khi quá lo lắng, sợ hãi,… Bạn cần lưu ý những thuốc này không giúp chữa dứt điểm tình trạng chóng mặt buồn nôn và có nhiều tác dụng phụ, nên chỉ sử dụng đúng liều lượng khi có chỉ định của bác sĩ.

3.3. Dinh dưỡng hợp lý

Bạn nên bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết và uống nhiều nước. Nên ưu tiên lựa chọn những thực phẩm giàu sắt, kẽm và vitamin C. Đồng thời hạn chế thức ăn nhiều gia vị, đồ cay nóng, rượu bia và các chất kích thích khác.

3.4. Ngủ đủ giấc

Để cải thiện tình trạng chóng mặt kèm buồn nôn thì bạn nên cố gắng nghỉ ngơi đầy đủ, không thức quá khuya, đảm bảo đủ thời gian ngủ hàng ngày từ 7 – 8 tiếng/ngày.

3.5. Tập luyện

Người chóng mặt buồn nôn có thể áp dụng một số bài tập thể dục tốt cho người bị tiền đình, ngăn ngừa nguy cơ đau đầu, chóng mặt hay buồn nôn.

3.6. Khám sức khỏe định kỳ

Bạn nên khám sức khỏe định kỳ mỗi 6 tháng/lần. Việc khám sức khỏe tổng quát và đặc biệt thực hiện kiểm tra sức khỏe hệ thần kinh sẽ giúp sớm kịp thời phát hiện bất thường, có phác đồ điều trị phù hợp, ngăn ngừa chóng mặt buồn nôn và các bệnh lý thần kinh khác.

Ngoài các cách trên đây thì bạn có thể dùng thêm sản phẩm có chứa Blueberry (việt quất) và Ginkgo Biloba (bạch quả). Trong đó Ginkgo Biloba có vai trò hoạt huyết, tăng cường lưu thông mạch máu não, giúp hệ tuần hoàn máu não hoạt động được thuận lợi, trơn tru hơn. Cao Blueberry có chức năng cải thiện sức khỏe hệ thần kinh nói chung, nuôi dưỡng và bảo vệ hệ thần kinh, ngăn ngừa bệnh tim mạch. Ngoài ra còn có các thành phần tiền vitamin B1, B2, B6 giúp kích thích nhanh sự tái sinh dây thần kinh, giải quyết các rối loạn chức năng dây thần kinh, góp phần giúp người bệnh rút ngắn thời gian điều trị bệnh. Thành phần Chondroitin giúp hàn gắn màng dây thần kinh, hỗ trợ điều trị và phòng ngừa đột quỵ hiệu quả. Viên uống này sẽ giúp tăng tuần hoàn máu não, cải thiện chức năng và dẫn truyền thần kinh, từ đó hỗ trợ giúp kiểm soát tình trạng chóng mặt buồn nôn và các triệu chứng thần kinh khác như đau đầu, suy giảm trí nhớ…

Chóng mặt buồn nôn có thể là tình trạng lành tính do thần kinh bị kích thích khi say tàu xe, căng thẳng quá mức, thay đổi tư thế đột ngột,… nhưng cũng có thể là dấu hiệu bệnh lý nào đó. Do đó hãy đi khám để tìm ra nguyên nhân và kịp thời điều trị nếu có bệnh.

Xem thêm:

• Chóng mặt khó thở: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị
• Đau bụng buồn nôn chóng mặt: Nguyên nhân và cách điều trị