Thường xuyên bị chướng bụng đầy hơi phải làm sao?

Chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu là những triệu chứng cho thấy đường tiêu hóa của bạn đang gặp vấn đề. Tuy chúng không gây nguy hiểm nhưng khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, ăn ngủ không yên. Hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân cũng như cách điều trị chứng bệnh này trong bài viết dưới đây.

1. Chướng, bụng đầy hơi là gì?

Chướng bụng đầy hơi (hay còn gọi là đầy bụng) là hiện tượng khí tích tụ trong dạ dày, ruột và gây cảm giác căng, chướng khó chịu ở bụng. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này thường đến từ sự phân hủy của thực phẩm trong quá trình tiêu hóa.

Ai cũng có thể bị chướng bụng, đầy hơi nhưng người già và trẻ em là đối tượng dễ mắc phải hơn cả do hệ tiêu hóa bị suy giảm chức năng, chế độ ăn thiếu chất xơ, vận động hạn chế… Trẻ nhỏ thường dễ bị đầy hơi, chướng bụng hơn người lớn do hệ tiêu hóa ở trẻ chưa hoàn chỉnh, hơn nữa khi trẻ quấy khóc sẽ vô tình nuốt nhiều không khí vào đường ruột.

Ngoài ra, những người mắc các bệnh về tiêu hóa như: bệnh dạ dày, viêm đại tràng co thắt… cũng có thể bị đầy bụng, khó tiêu thường xuyên.

2. Nguyên nhân chướng bụng đầy hơi

Thói quen ăn uống không khoa học

Hiện tượng chướng bụng đầy hơi có liên hệ chặt chẽ với thói quen ăn uống. Một số thói quen phản khoa học như ăn quá nhanh, không nhai kỹ, vừa ăn vừa nói chuyện, xem tivi, điện thoại khi ăn, ăn xong đi nằm luôn… khiến thức ăn không được tiêu hóa và gây cảm giác ì ạch, khó chịu ở bụng.

Bên cạnh đó, không ít người gặp phải hiện tượng này do sử dụng thực phẩm tái, sống (nem chua, tiết canh, rau sống…), hải sản, thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc quá hạn sử dụng, đồ uống có cồn… Bởi trong các loại đồ ăn này chứa nhiều kí sinh trùng, vi khuẩn… dễ gây tiêu chảy, đầy bụng, nôn mửa, thậm chí là ngộ độc thực phẩm.

Căng thẳng, áp lực kéo dài

Theo các chuyên gia, những người thường xuyên chịu áp lực trong công việc, học tập, thường xuyên căng thẳng, lo âu, mệt mỏi kéo dài cũng tác động trực tiếp tới hoạt động của hệ tiêu hóa, gây chướng bụng đầy hơi rất khó chịu. Đặc biệt, khi stress kéo dài mà sử dụng chất kích thích, thuốc an thần sẽ khiến tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn.

Sinh hoạt không khoa học

Một số thói quen xấu như lười vận động, ngồi ì một chỗ liên tục hàng giờ, ăn không đúng bữa… khiến cho hệ tiêu hóa bị trì trệ, ảnh hưởng đến việc chuyển hóa thức ăn, khiến tình trạng đầy hơi, khó tiêu thường xuyên “ghé thăm” bạn.

Do tác dụng phụ của một số loại thuốc

Việc sử dụng thuốc kháng sinh liều cao sẽ gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột, dẫn đến rối loạn tiêu hóa với các triệu chứng: tiêu chảy, đau bụng, đầy hơi, khó tiêu…

Không dung nạp đường lactose

Trường hợp này gặp nhiều ở trẻ nhỏ. Lactose là một loại đường được tìm thấy trong một số loại sữa công thức, bánh ngọt… Một vài trẻ có cơ địa đặc thù nên không tiết đủ enzym Lactase để tiêu hóa và hấp thụ hoàn toàn lượng đường này. Từ đó, dẫn đến tình trạng bị tiêu chảy kéo dài hoặc đầy hơi sau khi sử dụng các sản phẩm từ sữa.

Tiêu hóa kém

Hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả sẽ ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn. Điều này khiến thức ăn bị lên men và tồn đọng ở dạ dày, dẫn đến tình trạng chướng bụng khó tiêu. Hơn nữa, thức ăn bị ứ đọng ở đường ruột cũng tạo một trường thuận lợi để hại khuẩn tấn công hệ tiêu hóa, gây chướng bụng, đầy hơi, ăn không tiêu, đi ngoài nhiều lần.

3. Triệu chứng chướng bụng đầy hơi

Khi bị chướng bụng đầy hơi, người bệnh thường có những dấu hiệu cơ bản sau:

• Bụng bị căng cứng, phình to hơn bình thường, cảm giác ọc ạch khó chịu, đi lại nặng nề
• Khó chịu ở vùng thượng vị, chướng bụng dưới hoặc trên
• Tức bụng, cảm giác dễ chịu hơn sau khi trung tiện hoặc đi đại tiện
• Cảm giác buồn nôn hoặc nôn do thức ăn tồn tại trong dạ dày quá lâu
• Xuất hiện tình trạng ợ hơi, ợ chua do thức ăn không được tiêu hóa và bị trào ngược
• Xuất hiện các cơn nấc cụt một cách thường xuyên và liên tục
• Chán ăn, ăn không ngon, không có cảm giác thèm ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân
• Chướng bụng lâu ngày dẫn tới hiện tượng táo bón hoặc tiêu chảy
• Xuất hiện các cơn đau từ phía ngực trái không rõ nguyên nhân.

Những triệu chứng này thường xuất hiện sau khi ăn khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, bứt rứt. Trong một số trường hợp, nó còn gây cảm giác tức ngực đầy hơi, khó thở, thiếu tập trung. Nếu nguyên nhân là do thói quen ăn uống không khoa học thì chỉ cần thay đổi lại chế độ ăn uống, sau một thời gian hiện tượng này sẽ thuyên giảm. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên và kéo dài, làm cho cơ thể trở nên mệt mỏi, kiệt sức đặc biệt là ở trẻ nhỏ thì cần phải đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

>> Xem thêm: Chướng bụng đầy hơi kéo dài là bệnh gì?

4. Điều trị chướng bụng đầy hơi như thế nào?

4.1. Áp dụng một số mẹo chữa đầy bụng

Uống trà gừng

Gừng là một vị thuốc Đông y thường được dùng cho các trường hợp cảm mạo phong hàn, hoặc trị chứng buồn nôn, đầy hơi, khó tiêu, đau bụng, đi ngoài do rối loạn tiêu hóa. Do đó, củ gừng thường được thêm vào trong các chế phẩm hay các món ăn để giúp cải thiện tiêu hóa.

Khi bị đầy bụng khó tiêu bạn chỉ cần nhai vài lát gừng tươi hoặc uống một cốc trà gừng nóng pha mật ong ngay sau mỗi bữa ăn để hỗ trợ tiêu hóa.

Bài thuốc từ vỏ quýt

Vỏ quýt là một trong những bài thuốc có tác dụng trị đầy bụng chán ăn rất hiệu quả. Để áp dụng phương pháp này, bạn lấy vỏ quýt đã phơi khô rồi sắc với nước, sau đó thêm 1 thìa nhỏ mật ong và uống sau mỗi bữa ăn. Chỉ sau vài lần thực hiện, các triệu chứng đầy bụng sẽ thuyên giảm đáng kể.

Tỏi

Tỏi là loại gia vị có tác dụng chữa chướng bụng đầy hơi rất hiệu quả. Lấy vài nhánh tỏi bóc vỏ, giã nát, hòa với 50ml nước ấm và một chút đường phèn, chia làm 2 lần, uống trong ngày.

Quế

Quế cũng là một sự lựa chọn tuyệt vời cho những ai đang gặp phải vấn đề về tiêu hóa. Quế có tác dụng tăng tiêu hóa, kích thích vị giác, mang lại hiệu quả nhanh chóng trong việc chữa trị chứng đầy hơi, ăn không tiêu.

Cách trị chướng bụng với quế: Pha ½ thìa bột quế, 2 thìa thìa mật ong với 200ml nước ấm. Uống khi có triệu chứng đầy hơi, khó tiêu.

4.2. Thay đổi chế độ ăn uống

Xây dựng chế độ ăn uống khoa học chính là giải pháp giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh và phòng ngừa những vấn đề về đường ruột hiệu quả. Người bệnh nên tích cực ăn các loại rau củ quả giàu chất xơ như cà rốt, cần tây, mồng tơi… Đặc biệt là các loại trái cây như: chuối, đu đủ, dứa, cam… vừa cung cấp vitamin, khoáng chất cho cơ thể vừa giúp hệ tiêu hóa ổn định hơn.

Bổ sung sữa chua trong khẩu phần ăn hàng ngày bởi chúng chứa lượng lớn lợi khuẩn giúp kích thích tiêu hóa và giảm cảm giác đầy hơi chướng bụng hiệu quả.

Tăng cường các loại gia vị như tỏi, gừng, nghệ, quế… trong các món ăn để hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn và loại bỏ cảm giác , giảm triệu chứng chướng bụng đầy hơi khó tiêu.
Bên cạnh những thực phẩm giúp hỗ trợ tiêu hóa thì người bệnh cũng cần hạn chế tối đa việc sử dụng các đồ ăn thức uống không có lợi cho đường ruột như đồ ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng gây khó tiêu. Không sử dụng rượu bia, đồ uống có ga và các chất kích thích. Đồng thời, loại bỏ các thực phẩm tái sống như gỏi cá, tiết canh, nem chua… ra khỏi thực đơn hằng ngày.

Lưu ý: Chỉ nên sử dụng các thực phẩm rõ nguồn gốc, tránh đồ ăn vỉa hè không đảm bảo vệ sinh. Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày và nên ăn đồ dạng lỏng như: cháo, súp để cơ thể dễ dàng tiêu hóa, tránh ăn quá no, đặc biệt là vào buổi tối. Khi ăn, nên ăn chậm nhai kỹ để hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn.

>> Xem thêm: Đầy hơi chướng bụng nên ăn gì?

4.3. Bổ sung lợi khuẩn bằng men vi sinh

Men vi sinh giúp bổ sung lượng lớn vi khuẩn có lợi để cân bằng lại hệ vi sinh đường ruột, giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh phòng chống các bệnh về đường tiêu hóa, rối loạn tiêu hóa… Đặc biệt đối với trẻ em, thay vì chọn cách dùng thuốc trị chướng bụng, cha mẹ có thể chọn dùng men vi sinh để hỗ trợ làm giảm và phòng ngừa nguy cơ đầy hơi, chướng bụng hiệu quả. Bên cạnh đó, trong trường hợp phải điều trị bằng thuốc thì men vi sinh cũng giúp giảm thiểu các rối loạn tiêu hóa và giúp cải thiện nhanh sức khỏe đường ruột.

Hiện nay, loại men vi sinh được nhiều người tin tưởng và lựa chọn thường chứa lợi khuẩn Probiotics và chất xơ Prebiotics trong thành phần. Trong đó Probiotics bao gồm rất nhiều lợi như L.plantarum, E.faecium, L.casei, L.acidophilus…. giữ vai trò khác nhau ở mỗi khu vực trong đường ruột. Từ đó giúp tăng vi khuẩn có lợi, tăng miễn dịch để kìm hãm sự phát triển của những vi khuẩn có hại, tăng cường khả năng hấp thu của hệ tiêu hoá, hỗ trợ cải thiện tình trạng đầy hơi, chướng bụng và những rối loạn tiêu hóa khác. Cùng với Probiotics là chất xơ hòa tan từ thực vật Prebiotics – đây là nguồn “thức ăn” tự nhiên của lợi khuẩn, đảm bảo lợi khuẩn phát triển tốt nhất trong đường ruột.

Không chỉ có thành phần nổi trội, men vi sinh này còn được sản xuất bằng công nghệ bao kép LAB2PRO có tác dụng bảo vệ vi khuẩn có lợi không bị hao hụt bởi dịch axit dạ dày hay dịch mật. Các lợi khuẩn này đến đích cuối là ruột sẽ định cư và bảo vệ đường tiêu hóa của trẻ và cả người lớn.

4.4. Massage giảm chướng bụng đầy hơi

Massage bụng thường xuyên là biện pháp giúp cải thiện tình trạng chướng bụng đầy hơi rất hiệu quả. Cách massage bụng cũng khá đơn giản: Đặt 4 ngón tay theo chiều ngang trên rốn. Điểm hướng tới nằm ở trên ngón trên cùng. Mát xa điểm này trong 2-3 phút theo chiều kim đồng hồ rồi ngược chiều kim đồng hồ, cảm giác đầy bụng, khó tiêu sẽ thuyên giảm dần.

5. Lời khuyên cho người bệnh bị chướng bụng đầy hơi

• Loại bỏ những thói quen không tốt cho tiêu hóa như bỏ bữa, ăn quá nhanh, vừa ăn vừa nói chuyện, ăn xong đi nằm ngay… Thay đổi chế độ ăn uống khoa học: ăn chậm nhai kỹ trước khi nuốt, tránh cười đùa trong bữa ăn, ăn đúng bữa, không ăn quá no, ăn xong nên ngồi nghỉ hoặc đi lại nhẹ nhàng để hỗ trợ tiêu hóa thức ăn… Đây là mẹo hữu ích giúp bạn giảm đầy hơi chướng bụng sau khi ăn.
• Tăng cường bổ sung các thực phẩm dễ tiêu như: khoai lang, mồng tơi, rau đay, sữa chua… Hạn chế sử dụng các chất kích thích như cà phê, rượu, thuốc lá, các loại nước có ga hay các món ăn nhiều gia vị dễ kích thích dạ dày tiết axit.
• Tích cực tập luyện các bộ môn thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, chạy bộ, bơi lội… sẽ giúp đẩy các chất thải và hơi ra khỏi cơ thể, đồng thời tăng cường miễn dịch, giúp hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả hơn.
• Trường hợp phải điều trị bằng thuốc thì cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ. Nếu trong khoảng thời gian đó mà không thấy tình trạng chướng bụng, đầy hơi giảm thì cần phải đến bệnh viện để được thăm khám cụ thể.
• Đối với trẻ em thì nên hạn chế dùng thuốc, nhất là các loại thuốc giảm đau vì có chứa nhiều kháng sinh, sẽ ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của trẻ.
• Uống đủ nước để hỗ trợ tốt cho quá trình tiêu hóa thức ăn, nên uống tối thiểu 2 lít nước mỗi ngày.
• Duy trì một tinh thần thoải mái, hạn chế stress khiến bạn mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ.
• Bổ sung men vi sinh trong chế độ ăn uống hàng ngày. Ngay cả khi tình trạng chướng bụng, đầy hơi đã thuyên giảm, bạn vẫn có thể dùng men vi sinh để hỗ trợ tiêu hóa tốt và phòng ngừa nguy cơ rối loạn đường tiêu hóa hiệu quả.

>> Xem thêm: Bật mí cách chữa sôi bụng đầy hơi đơn giản, hiệu quả nhất