Đau rát họng khó nuốt nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Đau rát họng khó nuốt là triệu chứng nhiều người gặp phải do các bệnh lý khác nhau gây ra như trào ngược dạ dày thực quản, bệnh viêm họng, viêm amidan, viêm thực quản, bệnh viêm xoang… Khi thấy tình trạng này xảy ra bạn cần khám và điều trị ngay vì có thể nguyên nhân là bệnh lý nguy hiểm nào đó. Cùng đi tìm các nguyên nhân thường gây nên đau rát cổ họng khó nuốt trong nội dung dưới đây nhé.

1. Nguyên nhân bị đau rát họng khó nuốt

Do mắc bệnh viêm họng

Bị bệnh viêm họng là một trong những nguyên nhân gây đau rát họng khó nuốt

Đây là bệnh lý ở đường hô hấp thường gặp, là tổn thương, viêm nhiễm do vi khuẩn và có các triệu chứng đau rát họng, khó chịu, đặc biệt là khi nuốt. Đau rát họng khó nuốt có thể do mắc bệnh viêm họng, viêm thực quản hoặc viêm loét dạ dày thực quản…

Viêm amidan

Khi amidan bị vi khuẩn tấn công sẽ sưng to, đỏ, đau gây ra triệu chứng rát cổ họng, khó nuốt khi ăn và khi uống.

Viêm thanh quản

Viêm thanh quản thường đến đột ngột và diễn biến nặng trong 5-7 ngày đầu với các dấu hiệu như ho, vướng họng, khó nuốt, nuốt đau.

Trào ngược axit hoặc trào ngược thực quản

Khi bị trào ngược dạ dày thì cơ vòng thực quản dưới hoạt động không đúng cách vì vậy lượng acid dư thừa trong dạ dày lúc này dễ dàng bị đẩy ngược lên thực quản và vùng hầu họng gây ra triệu chứng đau rát họng, ho khan, viêm sưng họng,… Trào ngược axit xảy ra thường xuyên hoặc nghiêm trọng hơn sẽ dẫn đến trào ngược thực quản.

Chảy dịch máu mũi sau

Tình trạng chảy dịch mũi sau là do dịch nhầy mũi dư thừa có thể tích tụ nhiều đến mức chảy xuống phía sau cổ họng. Việc chảy dịch mũi sau cổ họng có thể gây ra kích ứng đau và rát cổ họng. Đồng thời, các triệu chứng có thể diễn ra đồng thời là khàn tiếng, ho nhiều, hôi miệng…

Bệnh viêm xoang

Rát họng khó nuốt cũng có thể do bệnh viêm xoang gây ra mà nguyên nhân chủ yếu khiến bệnh xuất hiện là do sự tác động và xâm nhập của vi khuẩn. Vi khuẩn xâm nhập khiến mũi và các xoang bị nhiễm trùng dẫn đến mưng mủ và tiết dịch. Lượng dịch nhầy mủ tiết ra từ xoang viêm di chuyển xuống cổ họng gây ra tình trạng ứ đọng dịch mủ dẫn đến viêm, đau và khó nuốt. Tình trạng trên nếu không được kiểm soát sẽ gây ra nhiều biến chứng như viêm họng mãn tính, viêm amidan, viêm dạ dày…

Hội chứng cổ

Cơ thể thiếu oxy, máu huyết lưu thông kém, quá trình chuyển hóa gặp vấn đề đồng thời không đủ khả năng trung hòa các gốc tự do được sản sinh khi bạn gặp hội chứng cổ. Từ đó khiến các mảng xơ vữa động mạch hình thành, gây tắc nghẽn một số mao mạch, cản trở quá trình lưu thông máu. Khi tắc nghẽn mao mạch tại vùng vai cổ, quá trình tiết nước bọt sẽ bị kích thích, hoạt động nhiều hơn và sẽ gây ra cảm giác khó nuốt, nuốt vướng. Ngoài ra hội chứng cổ xuất hiện còn tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây viêm và dẫn đến đau rát họng.

Viêm họng liên cầu khuẩn

Bị đau họng khó nuốt nước bọt có thể do liên cầu khuẩn một bệnh nhiễm trùng cổ họng gây ra

Viêm họng liên cầu khuẩn là bệnh nhiễm trùng cổ họng phổ biến do vi khuẩn streptococcus nhóm A gây ra. Triệu chứng của bệnh viêm họng liên cầu khuẩn là đau họng, sốt, phát ban. Tình trạng đau họng sẽ nghiêm trọng hơn khi nuốt nước bọt hoặc nuốt thức ăn. Bệnh lý này có thể lây lan trong không khí khi người bệnh hắt hơi. Bạn không nên tự ý mua thuốc giảm đau để uống tại nhà vì thuốc giảm đau có thể làm dịu các triệu chứng, nhưng bạn vẫn có thể lây lan qua các thành viên trong gia đình khi bệnh chưa được điều trị tận gốc. Bạn nên đến ngay các bệnh viện để nhận thuốc kháng sinh.

Cảm lạnh

Khi bạn bị cảm lạnh sẽ xuất hiện triệu chứng viêm họng, gây nên tình trạng đau rát cổ họng khó nuốt. Đây là triệu chứng phổ biến và dễ nhận biết nhất của bệnh cảm lạnh. Tuy bệnh không gây nguy hiểm nhưng có thể khiến bạn mệt mỏi, khó chịu và các triệu chứng sẽ chỉ biến mất sau từ 7 – 10 ngày.

Cảm cúm

Cảm cúm là bệnh do virus gây ra và thường có triệu chứng giống với cảm lạnh thông thường như sốt, đau đầu, đau họng khó nuốt. Biến chứng của cảm cúm thì nghiêm trọng hơn nhiều, thậm chí một số người, bệnh cảm cúm gây nên tình trạng viêm phổi, đe dọa đến tính mạng.

Bệnh bạch cầu đơn nhân

Bạch cầu đơn nhân cũng dễ gây ra đau cổ họng khó nuốt nước bọt

Bạch cầu đơn nhân là bệnh truyền nhiễm do virus Epstein-Barr gây ra. Bệnh lây lan qua đường nước bọt. Triệu chứng của bệnh thường là đau rát cổ họng khó nuốt, hoặc thậm chí là sưng to, gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.

Áp xe quanh amidan

Áp xe quanh amidan là tình trạng tổ chức liên kết quanh amidan bị viêm và hóa mủ, khiến cổ họng bị sưng to và đau nhức. Áp xe quanh amidan thường là biến chứng của bệnh viêm amidan. Nếu không được điều trị, chỗ sưng có thể kiến cho amidan vào giữa cổ họng gây ngạt thở.

Hội chứng hôi miệng bỏng rát

Hội chứng miệng bỏng rát sẽ gây nên tình trạng đau bên trong miệng, gồm má, môi, lưỡi và vòm miệng. Nguyên nhân của tình trạng này có thể xuất phát từ các vấn đề liên quan đến dây thần kinh hoặc các vấn đề khác như khô miệng.

Ung thư

Tình trạng đau rát họng khó nuốt do nhiễm trùng sẽ cải thiện trong vòng một đến hai tuần. Nhưng nếu tình trạng này do ung thư gây ra thì các cơn đau vẫn tiếp tục xảy ra, không có dấu hiệu thuyên giảm có thể là bệnh ung thư thực quản hoặc ung thư cổ họng. Lúc này cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Hen suyễn

Hen suyễn là một trong những nguyên nhân gây đau rát họng khó nuốt. Do khi mắc bệnh hen suyễn, tình trạng viêm nhiễm sẽ xảy ra tại lớp niêm mạc của ống phế quản. Đồng thời do niêm mạc co thắt, dễ bị kích ứng, khiến các đường dẫn khí thu hẹp lại, giảm lượng lưu thông khí nên bạn sẽ thường xuyên có cảm giác khó thở. Ngoài rát họng khó nuốt sẽ còn các triệu chứng khác nữa như vướng cổ họng, cổ họng bị ngứa, xuất hiện đờm, tiết nước bọt và chảy nước mắt.

2. Đau rát họng khó nuốt – Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Cần đi khám ngay nếu tình trạng đau rát cổ họng khó nuốt nước bọt kéo dài hoặc có những dấu hiệu bất thường

Đau rát họng khó nuốt do nhiều nguyên nhân khác nhau và không quá nguy hiểm gây ra, dễ dàng kiểm soát bằng các phương pháp chăm sóc tại nhà hoặc điều trị y tế. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp đau rát khó nuốt có thể là dấu hiệu cảnh báo của bệnh lý nguy hiểm mà bạn không nên chủ quan. Nếu thấy khó nuốt và đau rát họng dai dẳng trên 3 ngày, không có dấu hiệu sau vài ngày chăm sóc và điều trị hoặc thường xuyên tái phát thì nên gặp bác sĩ chuyên khoa để kịp thời kiểm tra và can thiệp. Hoặc nên đến bệnh viện khám và điều trị khi đau rát họng khó nuốt xuất hiện cùng lúc với các biểu hiện sau:

Có vết loét xuất hiện ở họng, lưỡi, miệng, phía sau họng nhưng không lành
Gặp khó khăn khi nói hoặc khi mở miệng
Khó thở, có cảm giác vướng mắc ở cổ họng nghiêm trọng
Đau họng lan sang đau tai, cổ
Cứng cổ
Sốt cao trên 38 độ
Khạc ra nhiều đờm, nước bọt có dính máu
Miệng lưỡi chảy máu không rõ nguyên nhân
Xuất hiện bướu ở cổ
Sưng hạch bạch huyết
Sụt cân bất thường

3. Cách chữa trị tình trạng đau rát họng khó nuốt

3.1. Sử dụng thuốc điều trị

Điều trị đau rát cổ họng khó nuốt bằng thuốc là cách được áp dụng phổ biến hiện nay

Bạn có thể sử dụng thuốc để điều trị chứng đau rát họng theo chỉ định của bác sĩ. Và có thể sử dụng siro ho giúp làm dịu mát cổ họng, giảm các cơn đau rát, khó nuốt ở cổ hay dùng viên ngậm chữa viêm họng giúp làm dịu mát và hạn chế các tổn thương ở cổ họng. Trong trường hợp đau rát nhiều, viêm họng nặng do vi khuẩn thì các loại thuốc kháng viêm, kháng sinh có thể được sử dụng.

3.2. Chữa đau rát họng và khó nuốt bằng tự nhiên

Ngậm nước muối: Súc miệng bằng nước muối sẽ giúp sát khuẩn, làm sạch cổ họng, ngăn ngừa nhiễm trùng. Bạn có thể pha muối với nước ấm rồi súc họng hàng ngày sẽ làm giảm triệu chứng đau rát họng, khó nuốt.
Ngậm tỏi: Tỏi có chứa hợp chất allicin, có tác dụng kháng sinh mạnh, giúp tiêu diệt virus và vi khuẩn.
Uống mật ong: Mật ong có chất kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ nên những người bị đau rát họng khó nuốt có thể uống mật ong hàng ngày.
Uống rễ cam thảo: Khi bị đau rát cổ họng chỉ cần mua rễ cam thảo ở dạng bột hoặc chất chiết xuất, pha với nước và súc miệng sẽ giúp giảm đau nhanh chóng.
Xịt họng có thành phần thảo dược: Bạn có thể chọn dùng xịt họng có tác dụng tại chỗ an toàn và hiệu quả với các thảo dược quen thuộc như Xuyên tâm liên, hoàng liên, hoàng cầm, bách bộ, xạ can, húng chanh, cỏ ngọt, mật ong, tinh dầu bạc hà… Xịt họng có tác dụng giảm sưng đau rát ngứa họng, giúp giảm viêm họng, viêm amidan, thanh quản; phòng viêm nhiễm đường hô hấp do virus, vi khuẩn, sử dụng cho người bị ho gió, ho khan, ho có đờm, ho lâu ngày không khỏi, ho do cảm cúm, ho do thay đổi thời tiết, làm dịu cải thiện các triệu chứng của khô họng, viêm loét miệng – họng, tổn thương niêm mạc miệng, nhiệt miệng; ngăn ngừa các vấn đề như viêm nướu, viêm chân răng, viêm loét miệng… đặc biệt có thể dùng cho trẻ em, phụ nữ mang thai và người cho con bú.

4. Lưu ý trong điều trị chứng đau rát họng, khó nuốt

Một vài lưu ý trong điều trị chứng đau rát họng khó nuốt

Để cải thiện nhanh triệu chứng rát họng khó nuốt, bạn cần lưu ý:

Súc miệng bằng nước muối ấm: Súc miệng bằng nước muối ấm nhiều lần trong ngày sẽ làm giảm đau, tiêu viêm. Nước ấm cũng có tác dụng làm long đờm, triệu chứng đau họng khó nuốt sẽ được thuyên giảm đáng kể.
Ăn súp gà: Súp gà có hàm lượng natri cao, giúp giảm đau tiêu viêm hiệu quả, là bài thuốc tốt để điều trị tình trạng đau họng khó nuốt.
Sử dụng máy phun sương: Máy phun sương sẽ tăng độ ẩm trong không khí sẽ giúp cổ họng của bạn bớt khô, tình trạng đau rát cổ họng khó nuốt sẽ được giảm đáng kể.
Uống nhiều nước hàng ngày, có thể uống nước lọc và nước ép hoa quả cung cấp vitamin cho cơ thể.

Đau rát họng khó nuốt nếu không cải thiện ngay sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến sinh hoạt hàng ngày của bạn. Do đó hãy đi khám để được điều trị đúng cách, kịp thời tránh để bệnh phát triển trầm trọng nhé.