Huyết khối tĩnh mạch cửa trong ung thư gan là hiện tượng gì?

Bạn có biết huyết khối tĩnh mạch cửa có liên quan đến sự sống còn của những người mắc ung thư gan không? Cùng tìm hiểu thông tin về bệnh lý này trong bài viết dưới đây từ những nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng, đến các biện pháp phòng ngừa và điều trị.

1. Huyết khối tĩnh mạch cửa trong ung thư gan là gì?

Tĩnh mạch cửa hay chính là tĩnh mạch lấy máu từ các cơ quan gồm dạ dày, lá lách, ruột già, ruột non, tụy… dẫn tới gan nên còn được gọi là tĩnh mạch cửa ở gan. Gan được xem là một trong số các cơ quan có hệ thống tĩnh mạch cửa nhiều hơn so với các cơ quan khác. Bởi tĩnh mạch cửa được xem là “cửa ngõ” để các mạch máu khác đổ về gan, vì thế tế bào ung thư gan hay xơ gan có thể lan sang và “xâm chiếm” tĩnh mạch này, gây ra huyết khối tĩnh mạch cửa. Huyết khối tĩnh mạch cửa chia thành dạng cấp tính và mãn tính tùy thuộc vào tình trạng bệnh với:

• Giai đoạn cấp tính: Không có biểu hiện rõ ràng, có thể xuất hiện đau bụng, buồn nôn, sút cân, tiêu chảy, đầy hơi…
• Giai đoạn mãn tính: Có thể dẫn tới giãn tĩnh mạch ở thực quản hay tăng áp lực tĩnh mạch dẫn tới lách to, tuần hoàn bàng hệ, cổ trướng…

Đối với ung thư gan, huyết khối tĩnh mạch cửa thường xuất hiện trong giai đoạn cuối của bệnh với tiên lượng kém cùng các dạng như sau:

• Huyết khối tĩnh mạch cửa bên phải hoặc bên trái
• Huyết khối tĩnh mạch cửa nhỏ hơn
• Thân chính tĩnh mạch cửa
• Huyết khối tĩnh mạch nhanh phân thùy.

2. Nguyên nhân hình thành huyết khối tĩnh mạch cửa ung thư gan

Các nguyên nhân hình thành huyết khối tĩnh mạch cửa ở bệnh nhân ung thư gan:

• Trong ung thư gan, huyết khối tĩnh mạch cửa thường gặp ở ung thư biểu mô tế bào gan. Bởi gan có nhiều mạch máu nên tĩnh mạch cửa gan dễ bị di căn và xâm lấn, đây cũng là yếu tố khiến dễ mắc ung thư gan.
• Người bệnh bị xơ gan, rối loạn đông máu, viêm tụy… thường có nguy cơ tắc tĩnh mạch cửa gan và nếu thường xuyên rượu bia, hút thuốc cũng khiến nguy cơ tăng cao.
• Chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh với những thói quen nguy hại như uống đồ có cồn, ăn nhiều đồ dầu mỡ, thức khuya thường xuyên… cũng có thể làm tăng khả năng huyết khối ở gan.

3. Điều trị huyết khối tĩnh mạch cửa trong ung thư gan

3.1. Lấy huyết khối tĩnh mạch cửa

Nếu không được xử lý sớm, huyết khối tĩnh mạch cửa ở gan có thể làm tắc lòng mạch, càng kéo dài lâu càng làm tăng nguy cơ xơ hóa tĩnh mạch cửa. Để loại bỏ huyết khối này bác sĩ sẽ phẫu thuật mở tĩnh mạch cửa lấy huyết khối (chỉ áp dụng với huyết khối cấp tính và chưa di căn).

Phương pháp chỉ định cho các trường hợp cấp tính: Huyết khối ở thân chính hay nhánh chia đầu ngoài gan bên phải hoặc bên trái. Bên cạnh đó, những trường hợp không thể phẫu thuật lấy huyết khối tĩnh mạch cửa bao gồm:

• Huyết khối tĩnh mạch cửa dạng mạn tính
• Đã có tình trạng lây lan đến những nhánh của tĩnh mạch mạc treo ở tràng trên, các nhánh ở gan, tĩnh mạch lách…
• Ung thư gan trong giai đoạn di căn phúc mạc hoặc di căn xa
• Có các bệnh lý nội khoa như tim mạch, rối loạn đông máu, hô hấp…

Một số trường hợp tuy có chống chỉ định với lấy huyết khối ở tĩnh mạch cửa nhưng bác sĩ có thể đánh giá tình trạng bệnh và sức khỏe thể trạng để cân nhắc.

3.2. Cắt đoạn tĩnh mạch cửa và thay bằng mạch nhân tạo

Bác sĩ sẽ xử lý 2 đầu trên dưới của tĩnh mạch cửa và sau đó cắt đi phần có khối u xâm lấn, sau đó tiến hành nối với nhau bằng mạch nhân tạo. Phương pháp này sẽ được chỉ định cho những trường hợp bệnh nhân nhất định và cần đáp ứng đủ điều kiện cắt tĩnh mạch và thay thế mạch nhân tạo.

Trường hợp này áp dụng với u tụy, u đường mật xâm lấn tĩnh mạch cửa và không áp dụng với:

• Khối u di căn xa, di căn tới phúc mạc
• Có các bệnh lý nặng về tim mạch, hô hấp, rối loạn máu khó đông…

3.3. Tắc mạch xạ trị

Chính là phương pháp xạ trị là phương pháp được áp dụng với nhiều trường hợp ung thư gan có tình trạng huyết khối. Nếu không kịp thời điều trị có thể ảnh hưởng tới tiên lượng sống của người bệnh. Đây là cách điều trị hiện đại, thực hiện bằng cách đưa đồng vị phóng xạ đến khối u qua động mạch từ đó tập trung liều chiếu xạ tại chỗ và tránh tổn thương đến tế bào gan lành. Tuy nhiên phương pháp có kỹ thuật hiện đại này đòi hỏi sự phối hợp của nhiều chuyên khoa và bác sĩ chuyên ngành khác nhau với thiết bị y tế hiện đại nên mức chi phí điều trị thường cao.

4. Cách để phòng tránh sớm huyết khối tĩnh mạch cửa ung thư gan

Để phòng ngừa sớm huyết khối trong tĩnh mạch hình thành và chèn ép tế bào, mạch máu trong ung thư gan thì người bệnh cần lưu ý:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh nhiều chất xơ, cân bằng dinh dưỡng,  tránh đồ dầu mỡ, chiên xào ảnh hưởng tới chức năng gan và không dùng chất kích thích như rượu bia.
• Nên có thói quen tập thể dục thể thao  hàng ngày để tăng độ dẻo dai và sức đề kháng cho cơ thể.
• Giữ sức khỏe tinh thần thoải mái và tránh stress kéo dài, hạn chế thức khuya để gan có thể tái tạo tế bào mới.
• Thường xuyên thăm khám và theo dõi sức khỏe, nhất là ở những người mắc các bệnh liên quan đến huyết khối tĩnh mạch cửa như viêm tụy, u mật, rối loạn đông máu, thuyên tắc tĩnh mạch… và điều trị bệnh theo phác đồ của bác sĩ.

Để ngăn ngừa các bệnh tim mạch nói chung và ngăn ngừa hình thành các cục máu đông, gây tắc nghẽn tĩnh mạch và đe dọa đến tính mạng như đột quỵ não, đột quỵ tim thì người bệnh nên chọn bổ sung sản phẩm Omega 3. Nên chọn Omega 3 có hàm lượng EPA và DHA cao, sử dụng nguyên liệu tinh chế nhập khẩu trực tiếp từ Na Uy. Omega-3 sẽ giúp giảm mảng bám trong lòng mạch và giúp mạch máu khỏe mạnh. Theo các nghiên cứu thì Omega-3 chứa EPA và DHA cao sẽ giúp giảm hình thành các mảng xơ vữa động mạch – nguyên nhân chính dẫn đến đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

Cùng với omega-3 thì người bệnh nên dùng thêm sản phẩm giúp tăng cường lưu thông máu nhờ có chứa các thành phần là các vitamin nhóm B (B1, B2, B6), Chondroitin, Cao Blueberry, Ginkgo Biloba. Viên uống được chuyên gia khuyên dùng giúp ngăn ngừa nguy cơ bị tai biến mạch máu não, bệnh mạch vành,…

Huyết khối tĩnh mạch cửa trong ung thư gan rất nguy hiểm, nên khi thấy những dấu hiệu bất thường, người bệnh hãy thông báo với bác sĩ điều trị để được can thiệp điều trị sớm, tránh những ảnh hưởng hay nguy hại về sau.