Mất ngủ triền miên là tình trạng mất ngủ kéo dài gây ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của bạn. Muốn điều trị hiệu quả cần biết rõ nguyên nhân gây nên tình trạng này.
1. Mất ngủ triền miên là gì?
Mất ngủ hay còn gọi là chứng rối loạn giấc ngủ. Đây là tình trạng khiến bạn khó đi vào giấc ngủ, ngủ chập chờn dù rất thèm ngủ. Mất ngủ mãn tính hay còn gọi là mất ngủ triền miên xảy ra khi bạn bị mất ngủ ít nhất 3 đêm/tuần trong suốt một tháng hoặc lâu hơn, thường gặp trong các bệnh lý như suy nhược thần kinh, rối loạn lo âu, trầm cảm… Tình trạng mất ngủ triền miên gây ảnh hưởng nhiều đến các sinh hoạt thường ngày của bạn nếu không điều trị kịp thời, đúng cách.
2. Nguyên nhân dẫn đến mất ngủ triền miên
2.1. Rối loạn thói quen giờ giấc sinh hoạt
Những rối loạn thói quen giờ giấc sinh hoạt có thể xảy ra do:
- Một nguyên nhân gây mất ngủ thường gặp là do thói quen sử dụng các chất kích thích như cà phê, đồ uống có ga, ăn quá no hay hút thuốc lá trước khi đi ngủ,… Những chất kích thích có liên quan đến caffeine sẽ kích thích hệ thần kinh trung ương hoạt động mạnh mẽ từ đó khiến cơ thể có nhiều năng lượng hơn đồng thời sẽ gây ra chứng khó ngủ.
- Hoặc do sự thay đổi, rối loạn chu kỳ thức ngủ trong ngày, chênh lệch múi giờ khi du lịch, phải làm việc ca đêm nhiều ngày,…
- Nếu không gian ngủ không sạch sẽ, ô nhiễm âm thanh, phòng ngủ có nhiều ánh sáng,… cũng khiến cơ thể trở nên khó đi vào giấc ngủ yên.
- Bị stress, căng thẳng, áp lực công việc, học tập,.. cũng khiến cơ thể khó ngủ hơn và để triệu chứng này kéo dài có thể trở thành bệnh mãn tính.
- Việc sử dụng các thiết bị điện tử, điện thoại, máy tính bảng,… trước khi đi ngủ một là sẽ khiến não hoạt động, cơ thể càng tỉnh táo và khó ngủ lại hoặc sẽ bạn khiến đau mắt, mỏi mắt và khó ngủ hơn.
2.2. Tác dụng phụ của thuốc
Nếu bạn đang điều trị bệnh bằng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu, thuốc hóa trị, thuốc chống trầm cảm, thuốc nhuận tràng,… có thể gây ra tình trạng khó ngủ và mất ngủ kéo dài.
2.3. Do sinh lý (vấn đề tuổi tác)
Tuổi tác cũng là 1 lý do phổ biến gây ra mất ngủ mà nguyên nhân chính là do tăng nồng độ Melatonin – hormone do tuyến tùng tiết ra giả khi tuổi tác tăng lên. Melatonin – hormone lại có vai trò quan trọng trong việc điều hòa sinh học ngủ – thức của cơ thể, đảm bảo cơ thể có giấc ngủ ngon và tỉnh táo sau khi ngủ dậy. Nên khi tuổi càng cao thường có xu hướng ít ngủ, khó đi vào giấc ngủ và thức dậy sớm. Để ngủ ngon người cao tuổi thường phải sử dụng thuốc an thần, gây ngủ.
2.4. Do bệnh lý
Một số bệnh lý gây đau trên cơ thể như đau đầu, đau bụng, đau răng, đau cơ xương khớp,… khiến bạn trằn trọc không ngủ được và chính là một trong những nguyên nhân mất ngủ gián tiếp. Hay bệnh lý về thần kinh như suy nhược cơ thể, rối loạn lo âu, trầm cảm hoặc do tổn thương não bộ như chấn thương sọ não, viêm não, tai biến mạch máu não,… cũng gây mất ngủ, khó ngủ.
3. Mất ngủ triền miên gây ra những nguy cơ gì?
3.1. Mất tập trung
Việc mất ngủ triền miên khiến bạn mất ngủ, ngủ chập chờn không sâu giấc khiến não bộ bị gián đoạn gây ra tình trạng chậm chạp, thiếu tập trung và khó ghi nhớ mọi thứ của bạn.
3.2. Tăng cân mất kiểm soát
Mất ngủ triền miên khiến cơ thể bạn rơi vào trạng thái mệt mỏi, căng thẳng và các cơ quan hoạt động trong cơ thể không đảm nhiệm các chức năng của nó gây ra tình trạng calo không được tiêu hao và tăng lượng mỡ tích tụ trong cơ thể. Người mất ngủ thường thèm ăn và có xu hướng dung nạp nhiều đồ ăn hơn bình thường nên khiến lượng calo, mỡ được tích tụ nhiều hơn và tăng cân nhanh chóng.
3.3. Rối loạn lo âu
Mất ngủ triền miên sẽ khiến não bộ bị ảnh hưởng, nó thường gây ra tình trạng rối loạn cảm xúc, lo âu, cáu gắt, uể oải… Ngoài ra nó cũng phát sinh nhiều vấn đề liên quan tới sức khỏe tâm thần như trầm cảm, tự kỷ… khiến hệ quá trình hoàn thiện của hệ thần kinh bị ảnh hưởng.
3.4. Tim mạch bị ảnh hưởng
Khi mất ngủ triền miên, hệ thần kinh giao cảm hoạt động nhiều hơn khiến cho mạch máu co lại, huyết áp tăng từ đó áp lực lên hệ tim mạch tăng và ảnh hưởng khá nhiều tối chức năng tim. Lượng insulin cần tăng tiết chất này để ổn định đường huyết khi mất ngủ vì thể khiến máu và tim bị ảnh hưởng.
3.5. Tiềm ẩn nguy cơ ung thư
Theo nghiên cứu năm 2008 tại Anh thì những phụ nữ ngủ ít hơn 6 tiếng/đêm có nguy cơ mắc ung thư vú hơn những phụ nữ ngủ đủ 8 tiếng/đêm. Còn nghiên cứu tại trường Đại học Harvard Mỹ cũng đã chỉ ra, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ đêm có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng dẫn tới ung thư ruột kết. Nguyên nhân bởi hormone melatonin được sản xuất trong khi ngủ có thể chống lại sự tăng trưởng của các tế bào khối u. Hormone này bị hạn chế sản sinh do thiếu ngủ.
3.6. Ảnh hưởng đến làn da
Các chuyên gia da liễu cho rằng trạng thái mất ngủ thường xuyên khiến cơ thể không sản sinh ra hormone sinh trưởng khiến da bị khô và tăng tiết nhạy cảm trên da, sinh ra tình trạng viêm mụn và da hình thành nếp nhăn sớm.
4. Điều trị mất ngủ triền miên
4.1. Khám bác sĩ chuyên khoa
Bạn nên đi khám để tìm ra nguyên nhân gây mất ngủ triền miên và được điều trị đúng cách. Bác sĩ chuyên khoa sẽ thăm khám và xác định nguyên nhân gây mất ngủ rồi có phương pháp điều trị cụ thể và tiến hành các phương pháp khắc phục cải thiện.
4.2. Sử dụng liệu pháp hành vi nhận thức
Đây là phương pháp ưu tiên để cải thiện giấc ngủ và điều chỉnh, cân bằng cảm xúc giúp dễ ngủ hơn và liệu pháp này được sử dụng với những người mới mất ngủ triền miên. Các kĩ thuật mà liệu pháp sẽ sử dụng gồm có:
- Kiểm soát kích thích
- Dùng kĩ thuật nhận thức
- Kỹ thuật giúp thư giãn
- Ý định nghịch lý
4.3. Sử dụng thuốc điều trị
Với những trường hợp mất ngủ triền miên nghiêm trọng và sử dụng những liệu pháp trên không có hiệu quả thì bác sĩ sẽ kê đơn thuốc để điều trị tình trạng mất ngủ cho người bệnh. Một số loại thuốc có thể được sử dụng như emazepam, Ramelteon, Doxepin, Zolpidem, Diazepam, thuốc bổ sung Melatonin.
4.4. Sử dụng bài thuốc Đông y
Các bài thuốc Đông y cũng được lựa chọn nhiều nhờ các bài thuốc này tận dụng đặc tính an thần, thanh tâm và ích khí của các dược liệu để bồi bổ sức khỏe, giúp ăn khỏe và ngủ ngon.
4.4.1. Bài thuốc 1
Giúp ngủ sâu, ăn ngon và tăng cường trí nhớ
Nguyên liệu:
- Sinh khương 3 lát
- Cam thảo, đại táo mỗi loại 3g
- Tri mẫu, bá tử nhân, phục linh, long nhãn, bạch truật, viễn chí mỗi loại 10g
- Mộc hương, ngũ vị tử, xuyên khung mỗi loại 5g
- Đảng sâm, phục thần, táo nhân( sao đen) mỗi loại 12g
- Đương quy 8g
Cách thực hiện: Đem sắc uống, dùng 1 thang/ngày
4.4.2. Bài thuốc 2
Giúp ngủ ngon, ăn ngon miệng, tăng cường trí nhớ, tốt cho tim mạch và tinh thần cải thiện.
Nguyên liệu:
- Bá tử nhân, nhân sâm, đương quy, phục linh và phục thần mỗi thứ 12g
- Nhục quế 6g
- Ngũ vị tử, viễn chí (bỏ lõi) và xuyên khung mỗi thứ 8g
- Chích cam thảo 4g
- Hoàng kỳ 16g
Cách thực hiện: Đem các nguyên liệu sắc uống hàng ngày.
4.4.3. Bài thuốc 3
Giúp ngủ ngon, ngủ không mộng mị
Nguyên liệu:
- Toan táo nhân, long xỉ, phục thần, phục linh, xương bồ mỗi thứ 12g
- Viễn chí và nhân sâm mỗi thứ 8g
Cách thực hiện: Đem các nguyên liệu sắc uống hàng ngày.
Lưu ý: Bạn chỉ nên sử dụng bài thuốc theo chỉ định của bác sĩ để kiểm soát bệnh lý và nâng cao chất lượng về giấc ngủ.
4.5. Điều trị mất ngủ triền miên bằng chế độ ăn uống, sinh hoạt
Chế độ ăn uống, sinh hoạt cũng ảnh hưởng khá nhiều tình trạng mất ngủ triền miên, bạn cần chú ý:
Ăn uống:
- Nên bổ sung nhiều nước, trái cây và rau xanh để điều hòa quá trình trao đổi chất và nâng cao thể trạng.
- Tuyệt đối tránh xa đồ uống chứa cồn và caffeine như trà đặc, cà phê, rượu bia,…
- Không nên ăn quá no và không nên ăn sát giờ ngủ.
- Không ăn thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ và gia vị.
Chế độ sinh hoạt:
- Bạn nên hạn chế sử dụng thiết bị điện tử như máy tính, điện thoại, ipad…
- Tránh suy nghĩ quá nhiều trước khi ngủ, thay vào đó nên nghe nhạc, ngồi thiền và đọc sách để thư giãn đầu óc.
- Không nên ngủ vào buổi trưa hoặc ngủ ban ngày quá nhiều để ngủ ngon vào ban đêm.
- Tập luyện thói quen ngủ đúng giờ.
Giấc ngủ có thể thay đổi nhờ sản phẩm thảo dược an toàn không gây phụ thuộc vào thuốc và hiệu quả. Bạn có thể tham khảo sử dụng viên uống có chứa các thảo dược đã được dân gian sử dụng nhiều để cải thiện các vấn đề liên quan đến giấc ngủ là Lạc tiên, Thảo quyết minh, Mạch môn, Sơn dược, Mẫu lệ, Bình vôi, Lá Vông, Phục linh. Các thảo dược được bào chế thành viên uống rất hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giấc ngủ, hỗ trợ an thần, giúp dễ ngủ, ngủ sâu và ngon giấc, giảm suy nhược thần kinh. Bạn có thể chọn dùng viên uống này để dễ đi vào giấc ngủ, giảm bớt triệu chứng trằn trọc, khó ngủ, tăng thời lượng của mỗi giấc ngủ, phục hồi năng lượng, tạo cảm giác sảng khoái và tỉnh táo hơn khi thức dậy vào buổi sáng. Bạn hoàn toàn có thể an tâm dùng lâu dài mà không gây tác dụng phụ như khi dùng các loại thuốc tây giúp dễ ngủ khác.
Tình trạng mất ngủ triền miên cần được cải thiện và điều trị ngay tránh ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của bạn.
Mọi thắc mắc bạn đọc vui lòng liên hệ để được tư vấn và giải đáp miễn phí : 0896509509 – 19001259 hoặc Email : songkhoe@bacsituvan.vn