Ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng là hiện tượng gì? Do đâu?

Ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng có thể do nguyên nhân sinh lý hoặc bệnh lý xương khớp nào đó. Do đó, khi xảy ra hiện tượng, người bệnh cần phải kiểm soát và có biện pháp điều trị phù hợp tránh tổn thương cột sống. Cùng tìm hiểu bài viết này để biết ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng là bị làm sao, cách khắc phục như thế nào nhé!

1. Nguyên nhân khiến ngồi lâu đứng dậy bị đau lưng

Nếu hiện tượng đứng lên ngồi xuống đau thắt lưng chỉ xảy ra đột ngột không thường xuyên thì đây là triệu chứng bình thường khi cơ thể thay đổi tư thế bất ngờ. Còn nếu triệu chứng này thường xuyên xảy ra và càng nặng, nhiều chuyển biến xấu, có thể bạn đã mắc một trong các bệnh sau:

1.1. Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng

Đĩa đệm là bộ phận nằm giữa các đốt sống, có tác dụng chịu lực và tạo sự linh hoạt cho cột sống. Tuy nhiên, do nhiều tác nhân tăng áp lực đĩa đệm như làm việc quá sức, khuân vác nặng, thường xuyên ngồi lâu trước máy tính, chấn thương… khiến nhân nhầy bên trong đĩa đệm cột sống thoát ra ngoài, chèn ép vào rễ dây thần kinh gây tê bì, đau nhức vùng thắt lưng, thậm chí dẫn đến biến chứng yếu liệt cơ.

Thoát vị đĩa đệm cần được điều trị sớm, nếu không sẽ để lại nhiều biến chứng nặng nề, ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

1.2. Đau thần kinh tọa

Đau thần kinh tọa cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng ngồi lâu đứng dậy bị đau lưng. Theo đó, người bị đau thần kinh tọa thường có cảm giác đau dọc theo đường đi của dây thần kinh tọa, đau bắt đầu từ cột sống thắt lưng và lan ra các vị trí khác như mặt ngoài đùi, mặt trước cẳng chân, mắt cá ngoài đến tận các ngón chân. Cơn đau có thể ở mức độ nhẹ như bị điện giật nhưng đôi khi đau nhói dữ dội khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nếu ngồi lâu thì triệu chứng đau có thể càng thêm tồi tệ hơn.

Nếu không điều trị kịp thời, tình trạng trở nặng khiến dây thần kinh bị chèn ép nghiêm trọng như thường xuyên bị tê, yếu và teo cơ. Nguy hiểm hơn, đau thần kinh tọa có thể gây tổn thương dây thần kinh suốt đời, từ đó dẫn đến mất cảm giác hoàn toàn ở chân.

1.3. Thoái hóa cột sống lưng

Ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng còn có thể là triệu chứng của bệnh thoái hóa cột sống lưng. Đây là một căn bệnh mãn tính, xảy ra khi đĩa đệm và khớp bị thoái hóa hay viêm, khiến người bệnh đau nhức cột sống, cứng cơ lưng, yếu hoặc tê bì tay chân…

Trước đây, thoái hóa cột sống lưng thường gặp nhất ở người trung niên. Tuy nhiên, ngày nay, người trẻ tuổi cũng có thể mắc phải, đặc biệt là những người thừa cân, béo phì; người có tiền sử chấn thương hoặc viêm xương khớp; dân văn phòng; người hoạt động thể lực mạnh.

1.4. Viêm cột sống dính khớp

Viêm cột sống dính khớp có thể xảy ra ở cả nam và nữ, kể cả những người trẻ tuổi. Đây là một dạng viêm mạn tính xảy ra bên trong khớp, có thể khiến các đốt sống dính lại với nhau và gây sưng viêm, đau nhức lưng và hạn chế khả năng vận động.

Nếu không được can thiệp điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như biến dạng cột sống và khớp, thậm chí tàn phế vĩnh viễn.

1.5. Cứng cơ

Căng cứng cơ là nguyên nhân trực tiếp gây ra cơn đau lưng khó chịu, kèm theo cảm giác tê rần từ lưng đến mông, gây khó khăn trong việc cử động. Người bệnh có thể cảm nhận cơn đau rõ nhất khi đứng lên, ngồi xuống hoặc thực hiện động tác vặn mình, ưỡn lưng.

Có nhiều nguyên nhân khiến bạn bị đau lưng khi căng cơ như các hoạt động lạm dụng cơ quá mức, sai tư thế, ngồi lâu một chỗ,… khiến cho cột sống chịu áp lực lớn trong một thời gian dài và bị đè nén, gây đau lưng, mỏi cơ và cột sống. Tình trạng này có thể được cải thiện sau khoảng 2 – 3 ngày, khi được chăm sóc bằng các biện pháp giảm đau tại nhà.

2. Chẩn đoán triệu chứng đau lưng khi đứng lên ngồi xuống

Để chẩn đoán tình trạng ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng do đâu, bác sĩ sẽ tìm hiểu các triệu chứng mà người bệnh đang gặp phải, khám lâm sàng và chỉ định một số xét nghiệm.

2.1. Khám lâm sàng

Bác sĩ tiến hành kiểm tra vận động của lưng và cột sống theo nhiều hướng và tư thế khác nhau, có thể dùng tay ấn nhẹ để xác định vị trí đau.

2.2. Chẩn đoán hình ảnh

Phương pháp chẩn đoán này thường bao gồm:

• Chụp X-quang: Cho thấy sự liên kết của xương, giúp phát hiện người bệnh có bị gãy hoặc viêm xương không. Xét nghiệm này không cho thấy được các vấn đề bất thường ở tủy sống, dây thần kinh hoặc đĩa đệm.
• Chụp CT hoặc MRI cột sống: Qua kết quả hình ảnh, bác sĩ có thể phát hiện các vấn đề về xương, cơ, mô, gân, dây thần kinh, dây chằng, mạch máu, các đĩa đệm bị thoát vị.

2.3. Xét nghiệm

Tùy vào một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm nếu cần thiết như xét nghiệm máu, quét xương, điện cơ (EMG)…

3. Cách khắc phục tình trạng ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng

Các cách khắc phục cơn đau lưng được áp dụng hiện nay bao gồm:

• Thay đổi tư thế ngồi, chọn ghế ngồi phù hợp: Nếu công việc của bạn phải ngồi lâu thì cần chọn cho mình một cái ghế có lưng tựa và có chiều cao phù hợp, có tựa nâng đỡ lưng để giúp ngồi làm việc thoải mái. Đồng thời, bạn nên thay đổi tư thế bằng cách đứng lên đi lại hoặc vận động tại chỗ nhẹ nhàng để giúp cột sống của bạn dễ chịu hơn.
• Có thể sử dụng thuốc nếu hiện tượng đau kéo dài và dai dẳng khiến bạn khó chịu. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc có nhiều tác dụng phụ nên người bệnh cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ và chuyên gia với liều lượng thích hợp.
• Chườm nóng, massage, nghỉ ngơi: Khi ngồi lâu đứng dậy bị đau lưng, bạn có thể thực hiện chườm nóng, massage hoặc nghỉ ngơi. Trong đó, chườm nóng có tác dụng giãn cơ và dây chằng, tăng cường lưu thông máu. Nằm nghỉ ngơi tại chỗ hỗ trợ giảm cường độ đau, hạn chế cơn đau xuất hiện. Massage sẽ giúp thư giãn cơ và vùng cột sống, nhưng cần thực hiện đúng cách.
• Trị liệu đau mỏi cơ chuyên sâu (Manual therapy): Phương pháp tác động sâu vào mô cơ thông qua trị liệu bằng tay kết hợp với các dụng cụ vật lý trị liệu.
• Tập luyện thường xuyên: Áp dụng một số bài tập chữa đau cột sống lưng như tư thế rắn hổ mang, tư thế cây cầu, tư thế con mèo… có thể giúp cải thiện tình trạng ngồi xuống đứng dậy bị đau lưng khá hữu hiệu. Song song nên bổ sung thực phẩm giàu canxi, kali và magie; thực phẩm nhiều axit béo omega-3 hay vitamin C, D, K, E để giúp hệ xương khớp khỏe mạnh.

Ngồi xuống đứng lên bị đau lưng hoàn toàn có thể được kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, đúng cách. Sau điều trị bạn cần chú ý chăm sóc kỹ lưỡng, nghỉ ngơi, ăn uống và vận động phù hợp để phòng ngừa tái phát dài lâu.

Phần tiếp theo: Giải pháp đánh bay cơn đau lưng do bê đồ nặng

Nguồn tham khảo

• [1] Back Pain From Sitting | Possible Reasons and Treatments. https://orthopedicnj.com/news/back-pain-from-sitting
• [2] What Can I Do About My Lower Back Pain When Standing? https://www.healthline.com/health/lower-back-pain-when-standing
• [3] Lower Back Pain Standing. https://centenoschultz.com/symptom/lower-back-pain-when-standing/