Đi tìm nguyên nhân vì sao rung nhĩ gây huyết khối?

Rung nhĩ là bệnh do các rối loạn về điện học trong tim, hậu quả hai tâm nhĩ (hai buồng ở phía trên tim) co bóp không đều, dẫn đến tim bơm máu ra ngoài không hiệu quả, lượng máu bị tồn đọng lại trên hai tâm nhĩ tạo cục máu đông. Cùng tìm hiểu nguyên nhân vì sao rung nhĩ gây huyết khối và cách điều trị phổ biến.

1. Tổng quan về rung nhĩ

Rung nhĩ là một rối loạn nhịp nhĩ với tính chất nhanh và không đều. Khi mắc bệnh rung nhĩ, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng như đánh trống ngực, khó thở, mệt mỏi, giảm khả năng gắng sức hoặc yếu sức. Theo các chuyên gia thì người bệnh rung nhĩ có nguy cơ hình thành nên huyết khối trong tâm nhĩ rất cao, huyết khối này sẽ trôi theo dòng tuần hoàn và gây tắc mạch, dẫn đến đột quỵ. Người bệnh rung nhĩ có nguy cơ đột quỵ cao hơn 5 lần so với những người bệnh không có. Đột quỵ do rung nhĩ thường diễn tiến nặng, tỷ lệ tử vong và tàn phế cao, dẫn đến chi phí chăm sóc và điều trị gia tăng.

Chẩn đoán rung nhĩ sẽ căn cứ vào kết quả điện tâm đồ và mục tiêu của điều trị rung nhĩ là sử dụng thuốc chống đông để dự phòng tắc mạch, sử dụng một số loại thuốc để kiểm soát tần số tim, sử dụng thuốc hoặc phương pháp sốc điện để chuyển về nhịp xoang.

2. Vì sao rung nhĩ gây huyết khối?

Các nghiên cứu chỉ ra điều kiện làm tăng khả năng hình thành huyết khối trong tâm nhĩ là do tần số đập của tâm nhĩ. Khi tâm nhĩ đập càng nhanh thì khả năng hình thành cục huyết khối càng lớn.

Để tìm câu trả lời cho câu hỏi vì sao rung nhĩ gây huyết khối, các chuyên gia tim mạch giải đáp cụ thể như sau:

Ở người bệnh rung nhĩ, tim phải co bóp với tần số quá nhanh khiến cho tâm nhĩ giảm khả năng tống máu xuống tâm thất. Hậu quả là máu sẽ ứ đọng luẩn quẩn trong tâm nhĩ từ đó làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông hay còn gọi là huyết khối. Sau khi được hình thành, các cục máu đông này sẽ từ tâm nhĩ trái xuống tâm thất trái và được bơm lên động mạch chủ, theo vòng đại tuần hoàn, gây ra tình trạng tắc mạch ở những vị trí có cục máu đông bị mắc kẹt. Tuỳ thuộc vào vị trí tắc mạch mà huyết khối gây ra các biến chứng nguy hiểm khác nhau, cụ thể là:

• Não: Đây là cơ quan đầu tiên có thể bị ảnh hưởng. Khi huyết khối mắc kẹt tại một nhánh động mạch nào đó thuộc não, người bệnh sẽ phải đối mặt với các cơn đau đầu dữ dội hay những di chứng nặng nề như liệt nửa người, thất ngôn, hôn mê ở các mức độ khác nhau, thậm chí là tử vong.
• Thận: Huyết khối có thể gây tắc động mạch thận. Lúc này, người bệnh sẽ có các triệu chứng như tiểu máu, đau vùng thắt lưng đột ngột, nặng nề hơn là tiểu ít hoặc thậm chí là vô niệu.
• Mạc treo: Các triệu chứng của tắc mạch mạc treo có thể dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường, chính vì thế mà rất khó để chẩn đoán. Người bệnh chỉ xác định được nguyên nhân là do tắc mạch mạc treo khi có can thiệp ngoại khoa hay mổ cấp cứu.
• Chi: Huyết khối có thể theo dòng tuần hoàn xuống chi, mắc kẹt tại các động mạch chi và gây tắc động mạch chi. Người bệnh tắc động mạch chi sẽ có các biểu hiện như đau chi, đầu chi lạnh, sưng nề, mất mạch đập hoặc mất cảm giác chi.

Cũng theo các chuyên gia để dự phòng huyết khối và biến chứng tắc mạch ở người bệnh rung nhĩ:

• Cố gắng đưa nhịp tim về nhịp xoang hoặc kiểm soát tần số tim.
• Ngăn chặn sự hình thành huyết khối thông qua việc sử dụng các loại thuốc chống đông như thuốc chống kết tập tiểu cầu hoặc thuốc kháng vitamin K.

3. Sử dụng thuốc chống đông cho người rung nhĩ bị huyết khối

Thuốc chống đông máu có tác dụng làm loãng máu từ đó ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông trong lòng mạch. Việc sử dụng thuốc chống đông trong rung nhĩ nhằm mục đích tác động vào một hoặc nhiều khâu trong quá trình đông máu từ đó ngăn chặn sự hình thành cục máu đông. Ngoài ra, thuốc chống đông còn có tác dụng giảm nguy cơ mắc nhồi máu cơ tim.

Một số loại thuốc chống đông được sử dụng cho người bệnh rung nhĩ có:

3.1. Thuốc kháng vitamin K

Trong tất cả các loại thuốc chống đông, thuốc kháng vitamin K là nhóm thuốc có lịch sử lâu đời nhất và Warfarin là thuốc kháng vitamin K đầu tiên được phê duyệt. Ưu điểm của nhóm thuốc này là trên lâm sàng có nhiều kinh nghiệm trong việc dùng nhóm thuốc này, giá thành của thuốc lại thấp nhất trong các loại thuốc chống đông chính vì thế mà có lợi thế về mặt kinh tế. Lưu ý là khi sử dụng nhóm thuốc này cùng với các loại thực phẩm giàu vitamin K có thể gây ra sự tương tác dẫn đến giảm hiệu quả của thuốc.

3.2. Thuốc ức chế trực tiếp Thrombin

Enzyme Thrombin có vai trò khá quan trọng trong quá trình đông máu. Với cơ chế ức chế enzyme Thrombin, các thuốc thuộc nhóm này giúp làm chậm quá trình đông máu từ đó làm giảm nguy cơ hình thành cục máu đông. Ưu điểm của thuốc này so với thuốc kháng vitamin K thì nguy cơ về sự tương tác với các loại thực phẩm cũng như các loại thuốc khác ít hơn. Khi sử dụng thuốc, người bệnh cũng không cần phải làm xét nghiệm máu định kỳ. Thêm vào đó, nguy cơ gây xuất huyết não cũng thấp hơn rất nhiều so với thuốc kháng vitamin K. Nhược điểm là thời gian tác dụng của thuốc chỉ trong một khoảng thời gian nhất định, đòi hỏi người bệnh phải sử dụng thuốc đều. Người bệnh có thể bị xuất huyết đường tiêu hoá như dạ dày, ruột trong thời gian sử dụng thuốc.

3.3. Thuốc ức chế yếu tố Xa

Tương tự như Thrombin, yếu tố Xa cũng là một enzyme rất quan trọng trong quá trình đông máu, nên việc ức chế yếu tố này sẽ giúp ngăn chặn quá trình đông máu từ đó ngăn ngừa sự hình thành cục máu đông hay huyết khối. Apixaban và Rivaroxaban là thuốc ức chế Xa thường được dùng. Ưu điểm của loại thuốc này so với thuốc kháng vitamin K cũng giống như thuốc ức chế trực tiếp Thrombin. Tuy nhiên, trên lâm sàng, đây là nhóm thuốc mới do vậy mà kinh nghiệm trong vấn đề sử dụng thuốc ít và trong các trường hợp cấp cứu cần hạn chế sử dụng.

3.4. Một số lưu ý khi sử dụng thuốc chống đông

Khi sử dụng thuốc chống đông cho người bệnh rung nhĩ có một số vấn đề cần lưu ý, đó là:

• Chỉ sử dụng thuốc chống đông khi có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa. Đối với phác đồ điều trị của bác sĩ, người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối, không tự ý điều chỉnh liều hoặc ngừng sử dụng thuốc khi chưa có sự đồng ý từ bác sĩ.
• Sử dụng thuốc chống đông trong điều trị rung nhĩ làm tăng nguy cơ chảy máu do thuốc có tác dụng ngăn chặn quá trình đông máu.
• Khi nhận thấy bất cứ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để có hướng xử trí kịp thời.

Để phòng bệnh huyết khối từ sớm thì hàng ngày nên sử dụng thêm sản phẩm Omega-3. Chọn Omega-3 có hàm lượng EPA và DHA cao, sử dụng nguyên liệu tinh chế nhập khẩu trực tiếp từ Na Uy. Omega-3 sẽ giúp giảm mảng bám trong lòng mạch và giúp mạch máu khỏe mạnh. Theo các nghiên cứu thì Omega-3 chứa EPA và DHA cao sẽ giúp giảm hình thành các mảng xơ vữa động mạch. Cùng với omega-3 thì người bệnh nên dùng thêm sản phẩm giúp tăng cường lưu thông máu nhờ có chứa các thành phần là các vitamin nhóm B(B1,B2, B6), Chondroitin, Cao Blueberry, Ginkgo Biloba. Viên uống được chuyên gia khuyên dùng giúp ngăn ngừa nguy cơ bị tai biến mạch máu não, bệnh mạch vành,…

Qua chia sẻ trên đây người bệnh đã có câu trả lời cho quan tâm vì sao rung nhĩ gây huyết khối, hãy phòng bệnh bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, phòng huyết khối từ sớm để tránh biến chứng của bệnh.