Tổng hợp 6 bài thuốc đông y trị táo bón do nhiều nguyên nhân

Táo bón do nhiều nguyên nhân gây ra chứ không riêng gì một nguyên nhân, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và cần phải điều trị kịp thời. Có nhiều cách trị táo bón hiệu quả, trong đó dùng bài thuốc Đông y trị táo bón được nhiều người quan tâm và áp dụng.

1. Táo bón theo Đông y là bệnh gì?

Táo bón theo Đông y xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, do khí hư, huyết hư hoặc do nhiệt tà tồn tại ở đại tràng. Một phần nguyên nhân nữa cũng do âm hư sinh nội nhiệt, chế độ dinh dưỡng nghèo nàn, tân dịch giảm gây ra. Những người có triệu chứng dương hư, khí lâu ngày không thông mà sinh ra bệnh.

Táo bón theo y học hiện đại do nguyên nhân cơ thể mất nước, ăn uống thiếu chất xơ khiến phân cứng, từ đó gây ra tình trạng tắc nghẽn nhu động ruột hay tình trạng chất thải trực tràng khô cứng tồn đọng ở trực tràng cũng gây ra tình trạng táo bón. Một nguyên nhân táo bón nữa có thể xuất phát từ bên trong đại tràng và trực tràng hoặc có thể có nguồn gốc từ bên ngoài.

2. Ưu điểm chữa táo bón bằng Đông y

So với phương pháp uống thuốc trị táo bón bằng Tây y thì Đông y ít gây ra những phản ứng phụ. Những bài thuốc Đông y có tác dụng nhuận tràng, thanh nhiệt, giải độc, điều trị tận gốc.

Tuy những bài thuốc Đông y có nguồn gốc từ thảo dược cho hiệu quả chậm nhưng đảm bảo tính an toàn cho người sử dụng. Những người mắc các bệnh về gan, thận và dạ dày cũng có thể an tâm sử dụng nhóm thuốc này. Thuốc Đông y trị táo bón đều là những thuốc bổ, giúp người bệnh tăng sức đề kháng, bổ sung các dưỡng chất giúp ăn ngon, ngủ ngon và dần khắc phục được bệnh. Chi phí sử dụng thuốc Đông y trị táo bón rất rẻ so với thuốc Tây y, người bệnh có thể sử dụng lâu dài mà không ảnh hưởng nhiều đến kinh tế.

Những người bị nóng trong người, do chế độ dinh dưỡng nghèo nàn rau xanh, cơ thể khô khốc mà hình thành bệnh rất thích hợp sử dụng thuốc Đông y. Táo bón chỉ là triệu chứng tắc nghẽn nhu động ruột đơn thuần nên sử dụng thuốc Tây y không cần thiết, sử dụng thuốc Đông y đúng cách, đúng liều bệnh sẽ được chữa khỏi.

3. Các bài thuốc giúp điều trị táo bón theo Đông y

Theo Đông y, táo bón do nhiều nguyên nhân gây ra, nếu táo bón do cơ địa, huyết nhiệt sẽ được điều trị bằng thuốc khác, nếu táo bón do thiếu máu, khí hư, khí trệ phải dùng các thuốc đặc trị khác. Người bệnh có thể tham khảo một số bài thuốc Đông y trị táo bón sau.

3.1. Bài thuốc chữa táo bón do cơ địa âm hư, huyết nhiệt

Người bị táo bón thường xuyên do cơ địa hành nhiệt bẩm sinh, người khô ráo tự nhiên, hay lở loét miệng, lưỡi đỏ ít, háo nước, mạch tế do địa âm hư, huyết nhiệt cần điều trị theo hướng lương huyết nhuận táo, nhuận táo và dưỡng âm. Ngoài ra, sẽ được thầy thuốc kê đơn thuốc thanh nhiệt, các thuốc bổ trợ âm và dưỡng âm sinh tân, cùng lúc với các loại thuốc giúp nhuận hạ.

Có 3 bài thuốc bắc trị táo bón do cơ địa âm hư, huyết nhiệt:

• Bài thuốc 1: Lấy 100g lá dâu, 100g vừng đen, 200g sa sâm, 200g mạch môn, lượng mật ong vừa đủ. Đem tất cả các nguyện dược liệu rửa sạch, phơi khô ráo nước. Tán bột từng nguyên liệu, thêm mật ong lượng vừa đủ để vò thành viên. Mỗi ngày nên uống từ 3 – 5 viên sau khi ăn cùng nhiều nước.
• Bài thuốc 2: Lấy 100g ma tử nhân hoàn, 50g hạnh nhân, 50g bạch thược, 40g đại hoàng, 40g hậu phác, 40g chỉ thực. Đem nguyên liệu đi rửa sạch, để ráo nước phơi khô ráo. Trộn phần bột đã tán cùng với mật ong hoặc nước đường, vo viên vừa uống. Mỗi ngày uống 10 – 20g là đủ, nên uống cùng nhiều nước.
• Bài thuốc 3: Lấy 16g sinh địa, 16g huyền sâm, 16g mạch môn, 16g sa sâm, 16g thạch hộc, 20g vừng đen, lượng mật ong vừa đủ. Nguyên liệu đem đi rửa sạch, phơi khô ráo và nghiền thành bột mịn. Trộn cùng mật ong vo thành viên, uống 3 – 5 viên mỗi ngày. Sử dụng sau khi ăn với nhiều nước uống cùng.

3.2. Bài thuốc chữa táo bón do khí trệ

Táo bón do khí trệ do thường xuyên ngồi lâu mà không thay đổi tư thế, những người bị viêm đại tràng mãn tính.

Để chữa bệnh táo bón này, áp dụng bài thuốc kiện tỳ, hành khí có tác dụng kích thích nhuận tràng như đẳng sâm, bạch truật, ý dĩ, kết hợp cùng các loại thuốc hành khí, phối hợp với các thuốc nhuận hạ.

3.3. Bài thuốc chữa táo bón do thiếu máu

Thiếu máu thường gặp ở những người phụ nữ sau sinh, người mới vừa phẫu thuật, bệnh nhân suy nhược cơ thể. Thiếu máu kèm theo chứng táo bón kéo dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh. Điều trị cần phải bồi bổ khí huyết và giúp nhuận táo bón.

Bật mí 3 bài thuốc Đông y chữa táo bón do thiếu máu:

• Bài thuốc 1: Lấy 100g hà thủ ô, 100g kỷ tử, 100g long nhãn, 100g tang thầm, 100g bá tử nhân, 100g vừng đen, mật ong vừa đủ. Đem vị thuốc rửa và phơi khô rồi đem tán bột làm viên cùng với mật ong. Uống mỗi ngày uống 10 – 20g sau khi dùng bữa
• Bài thuốc 2: Lấy 12g thục địa, 8g xuyên khung, 8g đương quy, 12g bạch thược, 8g bá tử nhân, 8g vừng đen, 8g đại táo. Các vị thuốc trên đi đi tán thành bột mịn, vo làm viên uống mỗi ngày 3 – 5 viên sau khi dùng bữa.
• Bài thuốc 3: Lấy 16g Đại hoàng, 12g Sinh địa, 12g Mang tiêu, 16g Thạch hộc, 6g Cam thảo. Đem vị thuốc đi rửa sạch, dùng mỗi ngày 1 thang sắc uống chia 2 lần. Dùng thuốc đến khi tình trạng táo bón biến mất thì ngừng sử dụng.

3.4. Bài thuốc chữa táo bón ở người già

Người già chức năng tiêu hóa kém hay bị táo bón, kèm theo các triệu chứng như chướng bụng, sợ lạnh, ăn uống kém, đau nhức cơ thể, tiểu tiện nhiều lần, mạch trầm tế. Áp dụng bài thuốc ôn thông nhuận tràng.

Có 2 cách trị táo bón bằng Đông y cho người lớn tuổi:

• Bài thuốc 1: Lấy 10g bố chính sâm, 10g hoài sơn, 10g kỷ tử, 2g nhục quế, 12g ý dĩ, 12g chút chít, 10g hoàng tinh. Đem thuốc sắc cùng lượng nước vừa đủ, lọc nước uống mỗi ngày 3 lần, nên uống thuốc sau khi ăn xong bữa chính.
• Bài thuốc 2: Lấy 16g nhục thung dung, 6g trầm hương, 16g ma nhân. Đem các vị thuốc rửa sạch rồi đem phơi khô ráo. Xay thuốc thành bột, hòa cùng mật ong rồi vo thành viên uống.

3.5. Bài thuốc trị táo bón kèm đau, lạnh ở vùng rốn

Lưu ý chữa táo bón kèm đau, lạnh vùng rốn cho người bệnh, tuyệt đối không dùng những vị thuốc có tính hàn.

Bài thuốc bắc điều trị bệnh táo bón kèm đau bụng vùng rốn như sau: Lấy 9g mang tiêu, 9g đương quy, 9g phụ tử, 9g can khương, 6g cam thảo, 3g nhân sâm. Tất cả vị thuốc này đem sắc uống, mỗi ngày chuẩn bị 1 thang thuốc. Ngày chia làm 3 lần uống trước khi dùng bữa ăn.

3.6. Bài thuốc trị táo bón do khí hư

Táo bón do khí hư thường gặp ở những người thường xuyên sử dụng rượu bia, có thể chứa nhiều độc tố không được loại bỏ hoàn toàn mà sinh ra bệnh. Triệu chứng khi đó ăn uống đầy bụng, ăn khó tiêu, dùng bữa không ngon miệng, ợ hơi.

Thuốc Đông y trị táo bón thể khí hư có 3 bài:

• Bài thuốc 1: Lấy 12g bạch truật, 16g đảng sâm, 12g hoài sơn, 12g sài hồ, 12g kỷ tử, 12g vừng đen. Các vị thuốc trên đem sắc thành thang thuốc uống mỗi ngày. Tốt nhất nên uống sau khi ăn để tăng hiệu quả điều trị.
• Bài thuốc 2: Hoàng kỳ, bạch truật, đảng sâm, thăng ma, sài hồ: mỗi vị 12g. Đương quy, nhục thung dung, vừng đen, bá tử nhân: mỗi vị 8g. Cam thảo, trần bì: mỗi vị 6g. Sắc chung tất cả, mỗi ngày uống 1 thang.
• Bài thuốc 3: Ý dĩ, chút chít: mỗi vị 12g. Kỷ tử, hoài sơn, hoàng tinh, sâm bố chính: mỗi vị 10g. Nhục quế 2g. Sắc chung, mỗi ngày uống 1 thang. Với bài thuốc này có thể tán thành bột hoàn viên, mỗi ngày uống 10g.

4. Những lưu ý quan trọng khi chữa táo bón theo Đông y

Thuốc đông y trị táo bón liên quan đến đường ruột, người bệnh cũng nên lưu ý trong việc chăm sóc tại nhà sau đây.

• Uống nhiều nước: Uống đủ nước giúp nhu động ruột hoạt động dễ dàng. Có thể uống nước lọc, nước chanh, các loại nước ép trái cây hay nước có ga, sữa tươi, sữa đậu nành, … Mỗi ngày nên uống đủ 2 – 2,5 lít nước lọc, kèm những loại nước bổ sung trên.
• Ăn nhiều rau xanh và trái cây: Ăn rau xanh, trái củ quả và trái cây có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn. Mỗi ngày người bệnh nên ăn đủ 25g chất xơ đối với nữ và 38g chất xơ đối với nam. Ăn rau cải, giá đỗ, đu đủ, thanh long, các loại ngũ cốc nguyên hạt, cám yến mạch, cám loại đậu, bánh mì đen, …
• Nhóm thực phẩm giàu Prebiotic: Thực phẩm giàu Prebiotic có trong sữa chua, váng sữa, kim chi, dưa muối, các loại phô mai, …Khi ăn một lượng vừa đủ, giúp tăng lượng vi khuẩn có lợi trong đường ruột, hỗ trợ khắc phục chứng táo bón và rối loạn tiêu hóa nhanh chóng.
• Luyện tập thể dục thể thao: Luyện tập thể dục thể thao rất tốt cho đường tiêu hóa, nhu động ruột tăng cường đào thải các chất dư thừa ra khỏi cơ thể. Người bệnh nên tập các môn như đi bộ, chạy xe đạp, bơi lội, …sẽ giúp cải thiện rất tốt chứng táo bón.
• Tránh dùng chất béo động vật: Người bị táo bón nên hạn chế các loại dầu, mỡ động vật trong các bữa ăn hàng ngày. Thay vào đó ưu tiên nhóm dầu thực vật như dầu ô liu, dầu dừa, chúng rất tốt cho sức khỏe, đồng thời cũng giúp điều trị táo bón hiệu quả.

Để phòng và cải thiện tình trạng táo bón, người bệnh có thể dùng men vi sinh để cung cấp lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa. Men vi sinh tốt nhất có chứa lợi khuẩn Probiotic (vi khuẩn có lợi) và Prebiotic (chất xơ hòa tan) được sản xuất bằng công nghệ bao kép Lab2Pro thích hợp để sử dụng hàng ngày, tăng cường sức khỏe đường tiêu hóa, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa, táo bón hiệu quả.

Hy vọng những bài thuốc Đông y trị táo bón trong bài viết trên sẽ giúp bạn có thêm lựa chọn trong việc điều trị táo bón, giúp hệ tiêu hóa ổn định, khỏe mạnh hơn. Từ đó lấy lại tự tin, sự thoải mái trong cuộc sống và công việc.

Bài viết liên quan:

• Có nên dùng thuốc bơm hậu môn trị táo bón không?
• Có nên sử dụng thuốc xổ trị táo bón hay không?
• 7 Loại thuốc trị táo bón của Nhật Bản cực kỳ hiệu quả