Trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón: Nguyên nhân và giải pháp

Nhiều phụ huynh rất lo lắng khi thấy con mình mới chỉ được 4 tháng tuổi đã xuất hiện tình trạng táo bón. Trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, cùng tìm hiểu trong nội dung sau để có thể tránh cho trẻ nhà bạn gặp phải tình trạng này nhé.

1. Nguyên nhân trẻ 4 tháng bị táo bón

Có rất nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón ở bé 4 tháng tuổi, hãy tham khảo những tác nhân dưới đây để biết rõ hơn về tình trạng của con mình.

1.1. Chế độ dinh dưỡng của mẹ

Trẻ 4 tháng bị táo bón có thể là do bị thiếu chất dinh dưỡng cụ thể là thiếu hụt chất xơ. Chất dinh dưỡng này có vai trò quan trọng đối với quá trình tiêu hóa, giúp giữ cho phân của trẻ mềm và xốp. Khi thiếu chất xơ có thể làm phân của trẻ bị khô cứng, khiến trẻ đại tiện khó khăn. Nguyên nhân thiếu chất này là do chế độ ăn của mẹ thiếu chất xơ, từ đó làm ảnh hưởng đến chất lượng sữa mẹ và khiến trẻ bị táo bón.

1.2. Trẻ uống sữa công thức quá sớm

Một nguyên  nhân khiến trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón là do sữa công thức. Nhiều cha mẹ tập cho trẻ uống sữa công thức do mẹ bị thiếu sữa, do sữa mẹ “nóng” hay do muốn trẻ bụ bẫm hơn,… mà không biết hệ tiêu hóa của trẻ 4 tháng tuổi còn rất  non nớt, chưa kịp thích ứng, tiêu hóa các loại thức ăn khác ngoài sữa mẹ. Sữa công thức thường dễ gây táo bón, khó tiêu do có thành phần  phức tạp,  hàm lượng dinh dưỡng cao cũng dễ gây nên tình trạng nóng trong và táo bón kéo dài đối với trẻ 4 tháng tuổi.

1.3. Trẻ không được uống đủ nước

Trẻ 4 tháng tuổi cũng cần uống đủ nước, nước đóng vai trò là dung môi hòa tan nhiều chất dinh dưỡng khác nhau. Trẻ 4 tháng bị táo bón có thể do trẻ bú mẹ quá ít hoặc cữ bú cách xa nhau. Việc cung cấp đủ nước cho cơ thể sẽ giúp hệ tiêu hóa và bài tiết hoạt động hiệu quả hơn, hạn chế tình trạng phân khô cứng. Do đó, mẹ cần đặc biệt lưu ý về lượng sữa trẻ bú mỗi ngày.

1.4. Trẻ ít vận động

Trẻ 4 tháng tuổi ít vận động có thể là nguyên nhân gây táo bón do ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa và bài tiết từ đó làm giảm nhu động ruột rồi gây ra tình trạng táo bón. Do đó mà không nên cho trẻ nằm ngủ hoặc nằm cũi quá lâu. Mẹ có thể kích thích vận động của trẻ bằng cách cho trẻ vận động chân tay, khuyến khích trẻ tập lật, tập lẫy,…

1.5. Phản xạ đi ngoài tự nhiên của trẻ gặp vấn đề

Một trong những nguyên nhân khiến trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón kéo dài có thể do phản xạ đi ngoài của trẻ có vấn đề. Phản xạ đi ngoài do nhu động co bóp đại tràng và được điều khiển bởi hệ thần kinh. Khi trẻ gặp vấn đề về hệ thần kinh có thể ảnh hưởng đến phản xạ đi ngoài tự nhiên và gây ra tình trạng táo bón.

1.6. Trẻ có dị tật bẩm sinh ở hệ tiêu hóa

Tắc ruột phân su, phình đại tràng, hẹp ống hậu môn,… là một số những dị tật bẩm sinh có thể ảnh hưởng đến khả năng bài tiết của trẻ, khiến trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón. Những dị tật này có thể còn khiến trẻ khó chịu và đau đớn nếu nghiêm trọng.

1.7. Dấu hiệu của một số bệnh lý

Trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón có thể là do một số bệnh lý như:

• Xơ nang: Đây là một loại rối loạn di truyền gây ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể, trong đó có hệ tiêu hóa. Xơ nang có thể bịt kín những ống men tiêu hóa trong cơ thể, ngăn cản enzyme đi xuống ruột non từ đó giảm hiệu quả hoạt động của đường ruột.
• Suy giáp bẩm sinh: Bệnh suy giáp hạn chế sự phát triển hoàn thiện của cơ thể và các cơ quan trong cơ thể. Từ đó làm suy giảm chức năng của hệ tiêu hóa, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tiêu hóa và bài tiết.
• Bệnh lý về thần kinh: Hệ thần kinh thực vật chịu trách nhiệm điều khiển phản xạ đi ngoài tự nhiên. Nếu chức năng này suy giảm có thể là nguyên nhân khiến trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón.

1.8. Một số nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân kể trên thì trẻ 4 tháng tuổi cũng có thể bị táo bón kéo dài do tác dụng cả các loại thuốc kháng sinh hoặc khi trẻ bị ốm sốt làm thân nhiệt tăng cao, lúc này cơ thể sẽ tiến hành tái hấp thu nước ở ruột để làm mát cơ thể, từ đó làm phân bị khô và gây ra tình trạng táo bón.

Xem thêm: Trẻ sơ sinh bị táo bón: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách điều trị

2. Nhận biết các dấu hiệu trẻ 4 tháng bị táo bón

Theo Viện Hàn lâm Nhi khoa của Mỹ (AAP), trẻ được coi là đi ngoài bình thường mà không mất quá nhiều sức hay nỗ lực quá nhiều để đẩy phân ra khỏi hậu môn. Từ đó cha mẹ có thể nhận biết trẻ 4 tháng bị táo bón nếu thấy hiện tượng giảm bài tiết phân bình thường, kèm theo đi khó và đau khi bài tiết phân, phân rắn, khô hoặc quá to và nếu trẻ bài tiết phân dưới 2 lần/ngày được coi là táo bón. Cùng với đó còn một số dấu hiệu như:

• Trẻ quấy khóc, lười ăn: Khi trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón sẽ quấy khóc nhiều, không chịu bú mẹ, lười ăn và có biểu hiện nhăn nhó, khó chịu… Nguyên nhân là do thức ăn trong lòng ruột không được tiêu hoá, tích tụ khiến trẻ có nguy cơ bị hấp thụ ngược gây ra nhiễm độc ở trẻ. Trẻ bị đầy bụng, khó chịu, mệt mỏi hay quấy khóc, ngủ không được sâu giấc.
• Trẻ bị đầy bụng, khó tiêu: Sờ nắn bụng trẻ thấy căng phồng, sờ vào thấy cứng, chứng tỏ có sự tích tụ phân, không đào thải phân ra ngoài được, đây là dấu hiệu táo bón ở trẻ.

3. Mẹ phải làm gì nếu trẻ 4 tháng tuổi đã bị táo bón?

Phụ huynh hãy áp dụng những cách sau để cải thiện tình trạng táo bón khi bé mới được 4 tháng tuổi:

3.1. Bổ sung thêm nước khi trẻ 4 tháng bị táo bón

Nước cần thiết để hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru và hiệu quả. Mẹ có thể tăng số lần bú trong ngày và thời lượng mỗi lần bú để cung cấp nước cho trẻ và tuyệt đối không bổ sung nước lọc hoặc nước hoa quả cho trẻ 4 tháng tuổi vì cơ thể trẻ không thể hấp thu ở tháng tuổi này.

3.2. Thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt

Để có thể cải thiện tình trạng táo bón ở trẻ 4 tháng tuổi thì mẹ cần thay đổi chế độ dinh dưỡng của mình để cho trẻ bú. Đó là cung cấp nhiều chất xơ trong chế độ ăn hàng ngày bằng cách tích cực ăn rau, củ quả. Đồng thời cần hạn chế những món ăn không tốt đối với hệ tiêu hóa như đồ cay nóng, nhiều đường, nhiều dầu mỡ,… cũng như các đồ uống chứa cồn, chất kích thích.

Mẹ nên tập cho trẻ thói quen vận động, khuyến khích và giúp trẻ thực hiện các bài tập đơn giản như đạp xe tại chỗ, co duỗi chân tay, lẫy, lật,… Đồng thời nên tập cho trẻ thói quen đi vệ sinh theo khung giờ cố định hàng ngày và thời điểm thích hợp nhất là khi trẻ mới thức dậy vào sáng sớm. Thói quen này không chỉ cải thiện tình trạng trẻ 4 tháng tuổi bị táo bón mà còn làm sạch đường ruột, từ đó kích thích khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể.

3.3. Massage bụng

Mẹ có thể cải thiện tình trạng bé 4 tháng bị táo bón bằng cách massage để kích thích nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn, hạn chế tình trạng phân bị ứ đọng trong ống tiêu hóa, gây nên táo bón. Cách thực hiện rất đơn giản:

• Đầu tiên là đặt trẻ nằm ngửa trên bề mặt phẳng như giường hoặc thảm yoga.
• Chà sát hai lòng bàn tay với nhau cho nóng ấm rồi dùng lòng bàn tay áp lên bụng và xoa nhẹ quanh bụng của trẻ theo chiều kim đồng hồ.
• Thực hiện massage bụng khoảng 50 lần, hạn chế dùng lực mạnh gây áp lực lên xương sườn và bàng quang của trẻ.

3.4. Sử dụng sản phẩm hỗ trợ

Ngoài việc chú ý uống đủ nước, ăn nhiều chất xơ thì mẹ có thể chọn bổ sung thêm men vi sinh. Khi bé 4 tháng bị táo bón bú mẹ sẽ giúp cải thiện nhanh tình trạng. Men vi sinh là chế phẩm bổ sung các lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa. Các lợi khuẩn này giúp cần bằng vi khuẩn ở đường tiêu hóa, ức chế các vi khuẩn gây bệnh cho cơ thể giúp đường ruột hấp thu dưỡng chất tốt hơn, ức chế hại khuẩn phát triển, giảm các triệu chứng của đường tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, tiêu chảy và cả táo bón. Nhờ men vi sinh sẽ giúp trẻ thèm ăn, điều trị chứng biếng ăn ở trẻ. Mẹ nên chọn men vi sinh có chứa Probiotics (vi khuẩn có lợi) và Prebiotics (chất xơ hòa tan), được sản xuất bằng công nghệ Lab2pro. Công nghệ này giúp lợi khuẩn có thể sống tốt trong suốt quá trình tiêu hóa nhanh chóng giúp cải thiện tình trạng táo bón ở trẻ 4 tháng tuổi an toàn, hiệu quả. Chi tiết xem thêm về sản phẩm TẠI ĐÂY.

Bài viết liên quan: Trẻ 5 tháng tuổi bị táo bón – mẹ cần làm gì?

Nguồn tham khảo

• [1] What are the signs of infant constipation? And what’s the best way to treat it? https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/infant-and-toddler-health/expert-answers/infant-constipation/faq-20058519
• [2] Constipation in Infants. https://www.nationwidechildrens.org/conditions/constipation-infant
• [3] Constipation in babies (0 to 6 months). https://www2.hse.ie/conditions/constipation-children/constipation-in-babies-0-to-6-months/