Trẻ biếng ăn chậm tăng cân: Nguyên nhân và cách khắc phục

Trẻ biếng ăn chậm tăng cân nếu không cải thiện kịp thời sẽ khiến cho cơ thể của trẻ chậm phát triển, sức đề kháng kém làm trẻ có thể bị còi xương, suy dinh dưỡng, trí não chậm phát triển. Cha mẹ nên làm gì để giúp trẻ ăn uống ngon miệng, tăng cân và phát triển đồng đều?

1. Tìm hiểu về tình trạng trẻ biếng ăn chậm tăng cân

Khi biếng ăn, trẻ sẽ mất cảm giác thèm ăn và không hấp thu đủ lượng thức ăn theo nhu cầu của cơ thể. Nếu tình trạng này kéo dài sẽ gây hại cho sức khỏe của trẻ, trẻ có thể thiếu hụt dưỡng chất, chậm tăng cân, rối loạn tăng trưởng, chậm phát triển trí não, ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ. Cha mẹ có thể nhận thấy tình trạng này ở trẻ qua một số dấu hiệu là trẻ biếng ăn, chậm tăng cân, thể trạng yếu, vóc dáng bé, thường xuyên ốm vặt, mệt mỏi, chân tay gầy… Cha mẹ sẽ nhận thấy chỉ số cân nặng của trẻ không tương thích với độ tuổi phát triển do WHO đưa ra. Và để cải thiện tình trạng này thì cha mẹ cần đưa trẻ đến bệnh viện để khám dinh dưỡng, theo dõi cân nặng, chiều cao, chế độ ăn uống từ đó có thể kịp thời xử lý tình trạng của trẻ.

2. Nguyên nhân dẫn đến bé biếng ăn chậm tăng cân?

2.1. Trẻ biếng ăn chậm tăng cân do thiếu vitamin và khoáng chất

Vitamin và khoáng chất có vai trò quan trọng đối với cơ thể của trẻ đặc biệt là trong giai đoạn trẻ phát triển. Rất nhiều trẻ chậm tăng cân do trong chế độ ăn uống hàng ngày thiếu các chất như kẽm, sắt, canxi, vitamin A, B, D, chất béo… và gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, khiến cho trẻ bị suy dinh dưỡng, thấp còi, nhẹ cân.

2.2. Trẻ biếng ăn chậm tăng cân do gặp các vấn đề về hệ tiêu hóa

Trẻ nhỏ thường gặp các vấn đề tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, đầy hơi… đặc biệt là kém hấp thu dưỡng chất. Tình trạng này là do hệ tiêu hóa của trẻ còn đang hoàn thiện.

2.3. Mẹ ít sữa, không đủ lượng sữa cho bé bú

Một nguyên nhân trẻ biếng ăn chậm tăng cân là do mẹ ít sữa. Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chính của trẻ sơ sinh ở giai đoạn này. Do đó, nguồn sữa của mẹ không đủ sẽ khiến trẻ đói, khóc, chán bú và chậm tăng cân.

2.4. Trẻ biếng ăn, chậm tăng cân do việc chế biến thức ăn chưa hợp lý

Nếu chế độ ăn của trẻ không đầy đủ, cân bằng thì có thể đây chính là nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn chậm tăng cân. Trẻ sẽ dễ chán ăn nếu chế độ có quá nhiều lượng đạm, mẹ chế biến các món ăn không phong phú, đẹp mắt… Từ đó trẻ sẽ cảm thấy không hứng thú với đồ ăn và chán ăn, chậm tăng cân.

2.5. Cách chăm sóc trẻ chưa khoa học

Việc chăm sóc trẻ chưa khoa học cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng chậm tăng cân ở trẻ. Một số thói quen như mẹ tắm cho trẻ ngay sau ăn, cho trẻ bú hoặc uống nước trước khi ăn, cho trẻ ăn quá nhiều đồ ăn vặt… đều không tốt cho trẻ.

3. Trẻ biếng ăn chậm tăng cân sẽ để lại hậu quả như thế nào?

Thỉnh thoảng trẻ sẽ có biểu hiện chán ăn, không thấy đói…, tình trạng này nếu chỉ xảy ra 1 – 2 hôm thì bình thường. Nên nhiều trường hợp cha mẹ chủ quan khi thấy trẻ biếng ăn chậm tăng cân và cho rằng đó là bình thường vì nghĩ đây là biểu hiện bình thường ở lứa tuổi nhỏ. Trẻ sẽ nhanh chóng bước qua giai đoạn này và phát triển một cách bình thường. Trong thực tế tình trạng trẻ biếng ăn chậm tăng cân có thể để lại hậu quả và biến chứng nếu cha mẹ không phát hiện và cải thiện kịp thời.

3.1. Biếng ăn và chậm tăng cân sẽ khiến trẻ chậm phát triển về thể chất

Hậu quả đầu tiên có thể nhìn thấy là trẻ còi cọc, thấp bé, nhẹ cân so với tuổi cùng trang lứa khi trẻ biếng ăn chậm tăng cân. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng khi trẻ ở giai đoạn từ 1-3 tuổi vì đây là giai đoạn trẻ phát triển nhanh và cần cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết nhất.

3.2. Trẻ có đề kháng kém và dễ mắc bệnh

Khi trẻ biếng ăn chậm tăng cân sẽ kéo theo khả năng trẻ bị suy giảm sức đề kháng. Do cơ thể của trẻ không đủ đề kháng để chống lại sự tấn công của vi khuẩn, virus gây ra bệnh và nên dễ dàng tạo điều kiện cho các tác nhân này xâm nhập vào cơ thể gây bệnh. Do đề kháng kém nên thời gian trẻ bị ốm cũng lâu hơn trẻ khỏe mạnh.

3.3. Gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của trí não

Trẻ biếng ăn chậm tăng cân có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển của trí não của trẻ. Cha mẹ có thể thấy trẻ có dấu hiệu như chậm chạp lờ đờ, kém linh hoạt hơn so với các bạn, nên khả năng giao tiếp xã hội, xử lý tình huống, phản xạ của trẻ cũng sẽ chậm hơn, năng lực học hỏi và tiếp thu kiến thức cũng từ đó mà bị ảnh hưởng nhiều.

4. Trẻ biếng ăn chậm tăng cân phải làm sao?

4.1. Không nên ép buộc bé phải ăn khi bé không muốn

Trẻ không thích áp đặt nên cha mẹ không nên ép trẻ phải ăn khi trẻ không muốn. Đe nẹt, trừng phạt, la mắng hay phạt đòn chỉ làm trẻ cảm thấy sợ hãi và tình trạng biếng ăn ngày càng trầm trọng hơn. Mẹ nên cho trẻ ăn đúng bữa để trẻ cảm thấy đói và muốn ăn hơn.

4.2. Tạo thực đơn đa dạng và trình bày đẹp mắt

Chế độ dinh dưỡng cần cho trẻ phải đảm bảo 4 nhóm dưỡng chất là chất đạm, chất béo, tinh bột, vitamin và khoáng chất. Đồng thời mẹ nên tạo thực đơn đa dạng, đổi món liên tục và trình bày đẹp khiến trẻ thấy thích mắt, ăn uống ngon miệng hơn.

4.3. Luôn cho trẻ ăn đúng giờ và cho trẻ ăn cùng gia đình

Mẹ nên tập cho trẻ thói quen ăn đúng bữa, không ăn linh tinh khi gần bữa ăn chính. Nên cho trẻ ăn cùng gia đình để trẻ học được cách ăn, thích các món ăn hơn. Bữa ăn là lúc trẻ học được nhiều điều từ các thành viên trong gia đình.

4.4. Chia nhỏ khẩu phần ăn của bé

Để cải thiện tình trạng trẻ biếng ăn chậm tăng cân, thay vì ăn 3 – 4 bữa mẹ có thể chia nhỏ bữa ăn thành 5 – 6 bữa sao cho khoảng cách giữa các bữa ăn đủ để trẻ tiêu hóa. Mỗi bữa nên ăn ít, ăn đủ không ép trẻ ăn nhiều gây cảm giác sợ ăn chán ăn.

4.5. Cho bé ăn nhẹ bằng những thực phẩm tốt cho sức khỏe

Các mẹ có thể cho trẻ ăn những thức ăn nhẹ vào các bữa phụ như: bột ngũ cốc, sữa chua, trái cây, bánh ít ngọt… nhưng không nên cho trẻ ăn gần với bữa chính.

4.6. Không cho trẻ uống quá nhiều trước và trong khi ăn

Mẹ cần chú ý không cho trẻ uống quá nhiều trước trong khi ăn, kể cả sữa hay nước trái cây sẽ khiến trẻ có cảm giác no bụng, không còn cảm giác đói hay thèm ăn.

4.7. Khuyến khích trẻ biếng ăn nên vào bếp cùng mẹ

Trẻ có xu hướng thích được xem mẹ nấu ăn nên mẹ hãy kích thích sự thèm ăn của trẻ bằng cách cho trẻ vào bếp khi chuẩn bị thực phẩm nấu ăn. Mẹ có nhờ trẻ phụ mẹ nhặt rau, rửa rau, trộn thức ăn, dọn bàn ăn cho cả nhà.

4.8. Bổ sung đầy đủ các vitamin và khoáng chất tăng cường và cải thiện hệ tiêu hóa cho trẻ

Trẻ thường biếng ăn chậm tăng cân do một số bệnh về đường tiêu hóa. Do đó để trẻ có thể hấp thu tốt các dưỡng chất từ dinh dưỡng hàng ngày và không mắc bệnh đường tiêu hóa thì cha mẹ nên tăng cường sức khỏe đường tiêu hóa bằng cách bổ sung men vi sinh. Men vi sinh an toàn và hiệu quả nên có chứa cả Prebiotics và Probiotics. Trong đó Prebiotics là một chất xơ hòa tan từ thực vật, Probiotic được coi là nguồn thức ăn của lợi khuẩn và tạo môi trường thuận lợi cho các vi khuẩn này hoạt động. Prebiotics sẽ giúp thức ăn đi vào đường ruột được tiêu hóa dễ dàng hơn và hạn chế tối đa các vấn đề như khó tiêu, đầy hơi, táo báo, tiêu chảy thường gặp ở trẻ nhỏ. Nhờ đó, trẻ ăn ngon miệng hơn, tiêu hóa tốt, giúp phát triển nhanh cả về thể lực và trí não. Men vi sinh này được sản xuất bằng công nghệ Lab2Pro sẽ giúp bảo vệ lợi khuẩn với 2 lớp bao kép giúp các lợi khuẩn sẽ được duy trì ở trạng thái sống và hoạt động bình thường khi đi vào cơ thể của trẻ.

Nhiều trẻ biếng ăn chậm tăng cân là do thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Do đó chuyên gia cũng khuyên nên bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết cho sự phát triển đồng đều của trẻ như kẽm, kali, đồng, sắt, boron, DHA… và đặc biệt là canxi nano, MK7 và vitamin D3 – bộ 3 dưỡng chất giúp bổ sung canxi, hỗ trợ xương chắc, răng khỏe, tăng trưởng chiều cao và trí tuệ của trẻ. 

4.9. Cho trẻ vận động đầy đủ

Những hoạt động thể chất ngoài trời như đạp xe, chơi bóng, nô đùa cùng bạn bè không chỉ giúp trẻ tăng cường sức khỏe mà còn là giải pháp tuyệt vời giúp trẻ phát triển chiều cao, cân nặng, nhanh đói và hứng thú với đồ ăn.

4.10. Cần tẩy giun cho trẻ đúng quy định

Việc nhiễm giun sán cũng có thể là nguyên nhân khiến cho trẻ chán ăn và còi cọc, chậm tăng cân. Cha mẹ nên tẩy giun sán cho trẻ 6 tháng 1 lần theo chỉ định của bác sĩ.

4.11. Bố mẹ cần chú ý theo dõi tốc độ tăng trưởng của trẻ

Ở mỗi độ tuổi và giai đoạn phát triển, trẻ sẽ có chỉ số cân nặng và chiều cao tiêu chuẩn tương ứng. Cha mẹ nên chú ý theo dõi cân nặng của trẻ xem con em mình có phát triển đồng đều không và có cách cải thiện kịp thời nếu trẻ không tăng cân, chậm phát triển chiều cao…

4.12. Giải thích cho bé hiểu được tầm quan trọng của thực phẩm lành mạnh

Cha mẹ nên giải thích một cách dễ hiểu nhất để trẻ biết được tầm quan trọng của thực phẩm lành mạnh. Nhờ đó trẻ cũng biết được thực phẩm nào tốt cho sức khỏe, cần cho sự phát triển.

Trẻ biếng ăn chậm tăng cân chắc chắn sẽ được cải thiện tình trạng sức khỏe, phát triển đồng đều cả chiều cao, cân nặng bằng bạn bè cùng trang lứa thậm chí vượt trội nếu cha mẹ nắm được nguyên nhân và các cách cải thiện trên đây.

Xem thêm: Các loại sữa dành cho bé biếng ăn chậm tăng cân tốt nhất