Viêm họng hạt có mủ: Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Viêm họng hạt có mủ được gọi là một dạng viêm họng cấp tính cấp độ nặng. Khi bị viêm họng hạt có mủ người bệnh thường xuất hiện một số triệu chứng như: đau họng âm ỉ kéo dài, ho khan hoặc ho có đờm, có xuất hiện các hạt màu đỏ có chứa mủ trắng bên trong khoang miệng, hơi thở thường có mùi hôi,… Vậy làm thế nào để điều trị viêm họng hạt có mủ?

1. Viêm họng hạt có mủ là gì?

Viêm họng hạt có mủ là bệnh viêm đường hô hấp mãn tính ở mức độ nặng khiến họng bị tổn thương và hình thành những hạt mủ trắng, gây đau nhức dữ dội cho người bệnh.

Tình trạng viêm họng hạt có mủ xuất hiện khi các tế bào lympho trong cổ họng bị sưng phồng và mất khả năng chống lại các vi khuẩn gây bệnh. Những ổ viêm nhiễm này cùng các chất cặn bã trong cổ họng sẽ hình thành các hạt nhỏ chứa chất dịch có màu trắng đục, có mùi hôi gọi là mủ.

2. Nguyên nhân gây bệnh viêm họng hạt có mủ

Viêm họng hạt có mủ có thể gặp ở tất cả mọi lứa tuổi, đặc biệt là ở những người có sức đề kháng yếu. Một số nguyên nhân gây bệnh có thể kể đến như:

• Người bị viêm họng nhưng không được điều trị dứt điểm và chuyển sang thể viêm họng mãn tính, dẫn tới viêm họng hạt có mủ.
• Khi bị viêm xoang mãn tính sẽ hình thành dịch mủ tắc nghẽn. Về lâu dài, dịch mủ sẽ tràn xuống cổ họng và tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và tấn công dẫn đến viêm họng hạt.
• Khi cơ thể nhiễm một số loại virus như thủy đậu, virus cúm, sởi… và một số vi khuẩn khác cũng có thể dẫn đến bệnh viêm họng hạt.
• Lười vệ sinh răng miệng hoặc thường xuyên vệ sinh răng miệng không sạch sẽ.
• Dị ứng các loại như phấn hoa, lông thú vật, hóa chất, khói thuốc lá…
• Sử dụng các chất kích thích trong thời gian dài như rượu, bia, thuốc lá, gia vị cay nóng…
• Người có tiền sử mắc bệnh dạ dày, trào ngược thực quản… cũng dễ mắc viêm họng.

3. Triệu chứng viêm họng hạt có mủ

Bạn có thể nhận biết viêm họng hạt kèm theo mủ thông qua một số dấu hiệu lâm sàng dưới đây:

• Cảm giác đau họng âm ỉ kéo dài, đau nhiều hơn khi nuốt hoặc nói chuyện.
• Xuất hiện các hạt màu đỏ, chứa nhiều mủ trắng.
• Ho khan hoặc ho có đờm, ho nhiều vào sáng sớm.
• Khàn tiếng hoặc mất tiếng.
• Hơi thở có mùi hôi kể cả khi mới vệ sinh răng miệng.
• Sốt vừa hoặc cao, sốt chủ yếu vào sáng sớm hoặc chiều tối.

4. Viêm họng hạt có mủ có nguy hiểm không?

Viêm họng hạt có mủ được coi là bệnh mãn tính cấp độ nặng. Do đó, người bệnh khi phát hiện các triệu chứng của viêm họng hạt cần nhanh chóng đến bệnh viện để có những phương pháp điều trị kịp thời. Tránh để bệnh diễn biến nặng hơn và xuất hiện các biến chứng nguy hiểm như:

• Áp xe họng: Khi bệnh biến chứng thành áp xe họng, người bệnh có thể bị đau rát họng nặng nề hơn, không thể nuốt được dù chỉ là nuốt nước miếng. Thêm vào đó, người bệnh sẽ còn cảm thấy đau cơ hàm, nhói ở tai, khó thở,…
• Viêm xung quanh amidan: Với biến chứng này, người bệnh có thể gặp các triệu chứng tương tự như áp xe họng, cùng các triệu chứng khác như: sưng hai bên amidan, nóng đỏ, khó mở miệng,…
• Viêm phổi: Một biến chứng khác mà người bị viêm họng hạt có mủ thường gặp đó chính là viêm phổi. Dịch mủ ở các ổ nhiễm khuẩn trong họng có thể lan xuống dưới cuống phổi và nhu mô phổi gây viêm.
• Ung thư vòm họng: Trong số các biến chứng kể trên, đây được coi là biến chứng nguy hiểm nhất khi người bị bệnh viêm họng hạt có mủ không điều trị bệnh một cách dứt điểm. Triệu chứng nhận biết biến chứng này bao gồm: ho ra máu, mất tiếng, khó nuốt,… Nguy hiểm hơn, biến chứng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh.
• Biến chứng khác: Một số biến chứng khác mà người bị viêm họng mủ có thể gặp phải khi không điều trị viêm họng hạt có mủ đó là: viêm tai giữa, viêm xoang, viêm cầu thận, thấp tim, thấp khớp, nhiễm trùng máu,…

5. Chẩn đoán viêm họng hạt có mủ

Để chẩn đoán bệnh, các bác sĩ sẽ dựa vào dấu hiệu lâm sàng như:

• Quan sát vùng cổ họng thấy xuất hiện các hạt màu đỏ, kích thước to nhỏ khác nhau chứa nhiều mủ trắng. Trường hợp bệnh nặng, dịch trong cổ họng có thể chuyển sang màu xanh, kèm theo mùi hôi khó chịu.
• Cổ họng sưng to, tấy đỏ.
• Người bệnh đau họng, ngứa rát họng, ho khan hoặc ho có đờm màu đục, trắng hoặc xanh kèm mùi hôi.

Ngoài chẩn đoán lâm sàng, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh thực hiện một số kỹ thuật như xét nghiệm máu, phết họng,… để xác định cụ thể nguyên nhân gây bệnh và tình trạng bệnh lý.

6. Các phương pháp điều trị viêm họng hạt có mủ

6.1. Điều trị viêm họng hạt có mủ bằng thuốc

Người bệnh viêm họng hạt có mủ trắng sẽ được bác sĩ chỉ định sử dụng một số loại thuốc sau đây:

• Thuốc chống viêm: Một số loại thuốc kháng viêm phổ biến thường được bác sĩ chỉ định đó là: dexamethasone, betamethasone, prednisolon, methylprednisolone… Trên đây là nhóm thuốc kháng viêm có chứa steroid. Tuy nhiên trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kẻ một số loại thuốc kháng viêm không có chứa steroid để giảm các triệu chứng sưng viêm, đau rát cổ họng ở người bệnh.
• Thuốc hạ sốt giảm đau: Paracetamol hoặc ibuprofen là hai hoạt chất hạ sốt và giảm đau rất phổ biến. Chúng cũng được sử dụng trong việc điều trị viêm họng hạt có mủ.
• Thuốc chống dị ứng: Thuốc chống dị ứng được sử dụng đối với bệnh nhân bị viêm họng hạt có mủ đó chính là thuốc kháng Histamin H1 như: diphenhydramine, chlorpheniramine, alimemazin, promethazine…. Đây là các loại thuốc giúp người bệnh giảm phù nề, làm dịu cổ họng, giảm ho đáng kể.
• Thuốc giảm ho: Một số loại thuốc giảm ho thường được bác sĩ chỉ định đó là: terpin codein, dextromethorphan, neo codion, pholcodin…
• Thuốc long đờm: Các loại thuốc long đờm được kê trong trường hợp này là: N- Acetylcysteine, bromhexin, ambroxol, carbocisteine…
• Thuốc điều trị dạ dày: Trường hợp bệnh nhân bị viêm họng hạt có mủ do viêm loét dạ dày tá tràng, hoặc trào ngược thực quản gây ra, các bác sĩ có thể bổ sung thêm các loại thuốc điều trị dạ dày để trung hòa axit dạ dày như: pantoprazole, famotidine, cimetidin, omeprazole, ranitidine…

6.2. Điều trị bằng Đông y

Bên cạnh các phương pháp trên,người bệnh cũng có thể áp dụng các bài thuốc Đông y trong điều trị bệnh viêm họng hạt có mủ trắng. Tuy hiệu quả của các bài thuốc Đông y này có thể chậm hơn những loại thuốc tây, nhưng bạn hoàn toàn có thể yên tâm ề sự lành tính. Có 2 bài thuốc thường được sử dụng trong việc điều trị đó là:

• Bài thuốc thứ nhất gồm: 16gr kinh giới, 12gr kim ngân, 12gr sinh địa, 12gr huyền sâm. 4gr xạ can, 8gr tang bạch bì, 8gr bạc hà và 8gr cỏ nhọ nồi.
• Bài thuốc thứ hai gồm: 12gr kinh giới, 12gr ngưu bàng tử, 12gr sinh địa, 12gr liên kiều, 12gr huyền sâm, 12gr cương tàm, 6gr bạc hà, 4gr cát cánh, 4gr cam thảo và 20gr kim ngân.

6.3. Mẹo dân gian trị viêm họng hạt mủ

Một số mẹo dân gian mà bạn có thể áp dụng để điều trị viêm họng hạt có mủ tại nhà đó là:

• Công thức điều trị với tía tô và rượu gạo: Sử dụng bột lá tía tô cùng với 1 lít rượu gạo ngâm trong khoảng 1 tuần, sau đó lấy nước cốt ra uống hàng ngày.
• Trà chanh kết hợp mật ong: Với trà chanh và mật ong bạn nên sử dụng ngày 2 lần mỗi sáng và tối.
• Ngậm tỏi chữa bệnh hiệu quả: Với tỏi, bạn có thể sử dụng để ngâm với giấm hoặc rượu hay mật ong đều có tác dụng rất tốt.
• Sử dụng củ cải trắng: Dùng củ cải trắng luộc lấy nước để uống mỗi ngày có thể giúp bạn giảm đau rát họng hiệu quả.
• Sử dụng lá húng chanh: Người bệnh ngậm lá húng chanh và nuốt vào từ từ để đạt được hiệu quả giảm đau họng, khó nuốt.

Trong quá trình điều trị bệnh lý viêm họng hạt có mủ trắng, người bệnh có thể sử dụng thêm các loại xịt họng có chiết xuất từ thảo dược như: Xuyên tâm liên, hoàng liên, hoàng cầm, bách bộ, xạ can, húng chanh, cỏ ngọt, mật ong, tinh dầu bạc hà,… Các sản phẩm xịt họng này có công dụng rất tốt trong việc làm giảm triệu chứng ho khan, ho đờm, ho lâu ngày không khỏi,…

7. Các giải pháp phòng tránh viêm họng hạt có mủ

Viêm họng hạt có mủ là bệnh hô hấp mãn tính nguy hiểm. Do vậy, mỗi người nên chủ động thực hiện các biện phòng ngừa như:

• Thường xuyên súc miệng bằng nước muối sinh lý.
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ, đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài.
• Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển lạnh.
• Không hút thuốc lá và hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu bia, thuốc lá
• Xây dựng thực đơn ăn uống khoa học, tăng cường các thực phẩm giàu vitamin A, C, E, kẽm, Omega 3… để tăng sức đề kháng và phòng ngừa bệnh tật
• Không dùng chung hoặc tiếp xúc với các vật dụng cá nhân của người bị bệnh, hạn chế tiếp xúc gần với người bệnh.
• Điều trị triệt để các bệnh lý đường hô hấp liên quan, các bệnh đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản…

Trên đây là một số thông tin cơ bản của bệnh lý viêm họng hạt có mủ. Nếu có bất cứ triệu chứng nào của bệnh lý này, bạn cần nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám và đưa ra phương pháp điều trị sớm nhất, hạn chế để xảy ra các biến chứng nghiêm trọng. 

Bài viết liên quan:

• Viêm họng hạt gây hôi miệng nguyên nhân là do đâu? Điều trị như thế nào?
• Viêm họng hạt ở lưỡi là bệnh gì? Điều trị như thế nào?
• Cách phân biệt viêm họng hạt và ung thư vòm họng đơn giản nhất