Viêm phế quản bội nhiễm: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị

Viêm phế quản bội nhiễm gây ho nhiều, khạc đờm, khó thở, đau tức ngực cho bệnh nhân. Tuy nhiên ít ai biết rõ về tình trạng này, chính vì thế bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho các bạn một số thông tin cần thiết để điều trị viêm phế quản bội nhiễm đúng cách và hiệu quả.

1. Viêm phế quản bội nhiễm là gì?

Viêm phế quản bội nhiễm có thể được coi là một dạng biến thể nặng của viêm phế quản. Đây là tình trạng nhiễm trùng tái phát sau khi điều trị viêm phế quản không triệt để. Việc điều trị viêm phế quản bội nhiễm không dứt điểm tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn tấn công và khiến bệnh lâu khỏi. Lần viêm nhiễm sau thường nặng hơn và tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng.

2. Nguyên nhân gây viêm phế quản bội nhiễm

Nguyên nhân gây ra bệnh viêm phế quản thường là do virus, vi khuẩn. Nếu bệnh không được điều trị dứt điểm sẽ xuất hiện ổ nhiễm trùng mới tại chính vị trí đã xuất hiện trước đó. Nghĩa là tại vị trí viêm phế quản ban đầu, người bệnh có thể nhiễm thêm các vi khuẩn, virus khác gây viêm đường hô hấp. Nếu tình trạng này kéo dài và không được điều trị kịp thời sẽ dẫn đến viêm phế quản bội nhiễm.

Một số loại virus, vi khuẩn thường gặp gây viêm phế quản bội nhiễm như:

• Virus: Các loại virus phổ biến gây viêm phế quản bội nhiễm là virus cúm, rhinovirus, coronavirus (gây SARS), virus đại thực bào hô hấp, virus cúm gia cầm (H5N1).
• Vi khuẩn: Viêm phế quản bội nhiễm do vi khuẩn ít gặp hơn so với viêm phế quản do virus. Các vi khuẩn gây viêm là Mycoplasma và Chlamydia, các vi khuẩn gây mủ.

3. Các triệu chứng nhận biết viêm phế quản bội nhiễm

Các triệu chứng đặc trưng của bệnh viêm phế quản bội nhiễm thường khá giống với các trường hợp viêm phế quản thông thường tuy nhiên mức độ thường nặng hơn. Khi bị viêm phế quản bội nhiễm, người bệnh thường gặp các dấu hiệu sau:

• Ho nhiều, ho có đờm thông thường có đờm màu trắng, xanh hoặc vàng nhạt, có mùi hôi.
• Ngứa cổ, luôn có cảm giác vướng trong gây ho.
• Sốt cao trên 38,5oC, trong đó cơn sốt lặp đi lặp lại liên tục kể cả khi uống thuốc.
• Khó thở, đau tức ngực, đặc biệt là khi ho, thở nông, thở khò khè, đặc biệt là khi nằm ngửa.
• Mệt mỏi, chán ăn, mất ngủ.

4. Những đối tượng dễ mắc bệnh viêm phế quản bội nhiễm

Bất kỳ ai cũng có thể mắc viêm phế quản bội. Tuy nhiên, có những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường như:

• Viêm phế quản bội nhiễm ở trẻ em sơ sinh và trẻ sinh non. Do hệ miễn dịch của cơ thể còn non yếu, dễ bị vi khuẩn, virus tấn công gây bệnh.
• Người thường xuyên hút thuốc.
• Những người thường xuyên làm việc và sống trong môi trường ô nhiễm.
• Người suy giảm khả năng miễn dịch hoặc mắc các bệnh mãn tính, bệnh gây suy giảm miễn dịch ở người cao tuổi.

5. Mức độ nguy hiểm của bệnh viêm phổi bội nhiễm

Viêm phế quản bội nhiễm là tình trạng viêm nhiễm đường hô hấp dưới, xảy ra ở niêm mạc ống phế quản, gây bít tắc. Từ đó gây tăng tiết dịch nhầy, cản trở không khí lưu thông trong phổi. Tình trạng này được biểu hiện qua các triệu chứng ho, đờm, khó thở, khò khè,…

Điều trị viêm phế quản bội nhiễm là vô cùng quan trọng bởi lẽ bên cạnh các biến chứng viêm phế quản thông thường, người bệnh còn có nguy cơ đối mặt với nhiều rủi ro nguy hiểm khác do viêm phổi bội nhiễm mang lại, có thể kể đến như:

• Mất nước và điện giải do tình trạng rối loạn tuần hoàn, xảy ra ở phần lớn các ca bệnh.
• Ngừng hô hấp: Biến chứng này thường xảy ra trong thời gian ngắn thế nhưng rất nguy hiểm đặc biệt là với trẻ sinh non và trẻ mới sinh dưới 44 tuần tuổi thì nguy cơ tử vong là rất cao.
• Tràn khí màng phổi, xẹp phổi: Trên thực tế có khoảng 6% người bị viêm phế quản bội nhiễm có thể gặp biến chứng này. Đây là một tình trạng biến chứng khá nguy hiểm, cần được xem xét điều trị sớm.
• Viêm màng phổi có thể gây rối loạn nhịp tim.
• Gây suy hô hấp do tỷ lệ đường thở bị thu hẹp, đặc biệt là ở người già và trẻ nhỏ.
• Tử vong: Có khoảng 79% các trường hợp tử vong do viêm phổi bội nhiễm gặp ở trẻ dưới 1 tuổi.

6. Viêm phế quản bội nhiễm có lây không?

Viêm phế quản bội nhiễm là do sự tấn công của vi khuẩn và virus lên đường hô hấp như:

• Virus cúm A, virus cúm B, Rhinovirus, Coronavirus, virus cúm gia cầm,…
• Virus hợp bào hô hấp RSV là nguyên nhân chủ yếu gây nên viêm phế quản ở trẻ em.
• Vi khuẩn: Mycoplasma, Chlamydia,… hiếm gặp hơn nhưng nguy hiểm và khó chữa hơn.

Vì nguyên nhân bội nhiễm do vi khuẩn và virus nên khi điều trị viêm phế quản bội nhiễm chúng ta cần lưu ý căn bệnh này có thể lây qua đường hô hấp nếu không thực hiện các biện pháp phòng tránh thích hợp. Bệnh có thể bị lây qua những hình thức như sau:

• Nói chuyện, đứng gần người bệnh, ho, hắt hơi,…
• Tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nước bọt, đờm hoặc dịch tiết của người bệnh tiết ra.
• Dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh viêm phế quản.

7. Viêm phế quản bội nhiễm có chữa được không?

Tuỳ vào mức độ của triệu chứng và nguy cơ biến chứng mà có phương hướng điều trị khác nhau. Dưới đây là những cách điều trị viêm phế quản bội nhiễm cơ bản:

7.1. Sử dụng thuốc Tây

Với bệnh viêm phế quản bội nhiễm thông thường, do virus gây ra, có thể không cần điều trị bằng kháng sinh. Nhưng trong trường hợp bội nhiễm và có nguy cơ biến chứng thì nên dùng thuốc kháng sinh. Các loại kháng sinh thường dùng để điều trị viêm phế quản bội nhiễm là erythromycin, amoxicillin hoặc cephalexin. Trong quá trình sử dụng cần tuân theo chỉ định của bác sĩ tránh tác dụng không mong muốn của các loại thuốc này.

Để giúp kiểm soát các triệu chứng và bệnh nhanh khỏi, bác sĩ cũng sẽ chỉ định thêm một số loại thuốc bao gồm: thuốc chống co thắt phế quản, thuốc an thần, kháng histamine.

7.2. Biện pháp hỗ trợ điều trị viêm phế quản bội nhiễm tại nhà

Ngoài sử dụng thuốc Tây thì một số mẹo dân gian cũng hỗ trợ làm giảm triệu chứng viêm phế quản hiệu quả như:

• Pha trà mật ong chanh uống mỗi ngày hoặc chưng cách thuỷ lấy nước cốt để uống.
• Thường xuyên súc miệng, vệ sinh tai mũi họng bằng nước muối ấm.
• Giữ ấm cơ thể vào mùa lạnh.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài.
• Tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ, không tự ý mua thuốc uống điều trị.
• Giữ gìn môi trường sống thoáng đãng, sạch sẽ, đủ độ ẩm không khí.
• Nếu mắc các bệnh về đường hô hấp phải điều trị dứt điểm.
• Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, khoáng chất và vitamin trong mỗi bữa ăn hàng ngày, uống nhiều nước ấm.
• Hạn chế đồ ăn dầu mỡ, nhiều đường, chất kích thích.

Bên cạnh đó, hiện nay việc điều trị viêm phế quản bội nhiễm bằng bộ xịt họng được đánh giá là tiện lợi và hiệu quả. Đa phần các bộ xịt họng có thể dùng được cho cả người lớn và trẻ em có tác dụng tại chỗ.

Công dụng chính của bộ xịt họng là giúp giảm sưng, đau rát, ngứa họng; giảm viêm họng, viêm amidan, thanh quản; phòng viêm nhiễm đường hô hấp do virus, vi khuẩn; ngăn ngừa viêm nướu, viêm chân răng, viêm loét miệng…

Với viêm họng, đau rát ngứa họng, ho, bạn hướng đầu vòi xịt vào sâu trong cổ họng. Với viêm loét nhiệt miệng, bạn hướng đầu vòi xịt vào các nốt nhiệt miệng. Bạn có thể xịt từ 10 – 15 lần/ngày đối với những trường hợp đau rát ngứa họng nhiều hoặc ho nhiều, ho lâu ngày. Xịt vào những lúc rát họng, ngứa họng, sắp ho.

Viêm phế quản bội nhiễm là một bệnh lý về đường hô hấp ảnh hưởng nhiều đến sức khoẻ và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể mắc phải bệnh này, thậm chí là tử vong nếu không được điều trị nhanh chóng và đúng cách. Để điều trị viêm phế quản bội nhiễm hiệu quả thì cần nhận biết sớm. Do đó bạn nên khám sức khỏe định kỳ để kiểm soát và phát hiện những bất thường của sức khỏe. Trong quá trình điều trị nếu xuất hiện những dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đi gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

Bài viết liên quan:

• Viêm phế quản phổi: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị
• Bệnh viêm phế quản co thắt: Cách để điều trị hiệu quả
• Bị viêm phế quản dị ứng: Nguyên nhân, dấu hiệu và điều trị